Wodniak jądra (hydrocoele testis) jest to nagromadzenie płynu w jego osłonkach. Płyn pochodzi z jamy otrzewnej (wodniak komunikujący) lub jest produkowany przez same osłonki.  Jądro rozwija się w jamie brzusznej i zstępując pociąga za sobą uchyłek pochwowy otrzewnej. U znacznej części dzieci jest on niezarośnięty w pierwszym roku życia, dzięki czemu płyn produkowany przez otrzewną w jamie brzusznej przedostaje się do osłonek jądra.

Kiedy moszna zwiększa swoją zawartość na skutek nagromadzenia się płynu w osłonkach jądra, mówimy wtedy o wodniaku jądra. Wodniak jądra może wynikać z zapalenia jądra lub najądrza, urazu jądra, a także nowotworu jądra. Wodniak jądra to rozdęty, gładki twór, który można podświetlić, a światło równomiernie przez niego przechodzi. Dotykiem można wyraźnie wyczuć chłebotanie wodniaka. Wodniak objawami może przypominać przepuklinę mosznową, dlatego konieczne jest badanie ultrasonograficzne moszny

Wrodzony wodniak jest rozpoznawany w wieku noworodkowym i dziecięcym, natomiast wodniak nabyty występuje przeważnie u chorych dorosłych. Najgroźniejszym powiklaniem u młodych mężczyzn cierpiących na wodniaka jądra jest niepłodność.Wodniak jądra może być spowodowany zapaleniem jądra, zapaleniem najądrza, urazem jądra lub nowotworem jądra. Do diagnozy potrzebne jest badanie ultrasonograficzne. Wodniak jądra bardzo rzadko ustępuje samoistnie i zwykle musi być usunięty operacyjnie. Próba nakłucia wodniaka najczęściej nie przynosi poprawy. W przypadku niewielkich wodniaków niekiedy ściąga się płyn.

Zdarza się także, że wodniaku zostają samoistnie wchłonięte, a dzieje się to zazwyczaj około 12 miesiąca życia. W takich przypadkach kanał komunikacji sam zarasta. Szacuje się, że nawet 80% wodniaków rozpoznanych w pierwszych 12 miesiącach życia ulega samoistnemu zanikowi. Jeżeli jednak kanał komunikacji zarósł, a wodniak nie został samoistnie wchłonięty, mówimy wówczas o wodniaku niekomunikującym.


(Więcej w artykułach na www.nasze-choroby.pl w dziale danej choroby)

Wodniak jądra charakteryzuje się powiększeniem worka mosznowego, którego skóra staje się gładka i napięta. Towarzyszy temu uczucie ciężaru w worku mosznowym. Oddawanie moczu jest prawidłowe. Wodniak jądra przy badaniu palpacyjnym jest niebolesny, balonowaty i gładki. Najczęstszym powikłaniem wodniaka jądra są dolegliwości bólowe w okolicy pachwiny oraz moszny. Duża ilość płynu w mosznie może utrudniać choremu poruszanie się, a także wpływać niekorzystnie na wytwarzanie plemników.