Występowanie.
Kamica moczowa jest chorobą stosunkowo częstą,gdyż stwierdza się ją statystycznie o 9% ludności krajów europejskich[krzywa wciąż rośnie według Medical Journal].Częściej występuje w krajach gorących i zamożnych niż ubogich i o łagodnym klimacie.Tłumaczy się to większym spożyciem białka które w nadmiarze jest czynnikiem sprzyjającym wytrącaniu się kamieni.
Objawy.
Obrzęki.
Częstomocz lub skąpomocz.
Utrata apetytu.
Ból w okolicy lędźwiowej,promieniujący do podbrzusza,miednicy,pachwin.
Ropna wydzielina z dróg moczowych lub obecność krwi w moczu.

Jak dochodzi do tworzenia się kamieni.
Przyczyny powstawania kamieni moczowych są bardzo złożone.Znanych jest wiele czynników ,do najlepiej zbadanych i najważniejszych należą:nadmierne wydalanie z moczem wapnia,fosforu i kwasu moczowego,a niedobór magnezu i cytrynianów.Po za tym nadmierne zagęszczenie i zakwaszenie moczu,zakażenia dróg moczowych i utrudniony odpływ.
Budowa kamienia.
Ponad 80% wszystkich kamieni moczowych zawiera związki wapnia,10% kwas moczowy,10% fosforan amonowommagnezowy[struwit].2% cystynę.

KAMICA MOCZANOWA>WAPNIOWA[około80%]>z nadmiernym wydalaniem wapnia>z podwyższonym poziomem wapnia we krwi>główne przyczyny:samoistna nadczynność przytarczyc,zatrucie Wit.D,nowotwory kości,sarkoidoza.
KAMICA MOCZOWAWAPNIOWA[około80%]>z nadmiernym wydalaniem wapnia>z prawidłowym poziomem wapnia we krwi>główne przyczyny:wady wrodzone[cewek nerkowych,rdzenia nerek],hiperkalciuria idiopatyczna[pochodzenia nerkowego,pochodzenia jelitowego z nadmiernego wchłaniania wapnia,pochodzenia kostnego z nadmiernego uwalniania wapnia z kości].
KAMICA MOCZOWAWAPNIOWA[około80%]>z nadmiernym wydalaniem szczawianów w moczu>genetycznie uwarunkowana,nabyta[nadmierne wchłanianie z przewodu pokarmowego u chorych z przewlekłymi stanami zapalnymi jelit,niedoborem Wit.B6].

KAMICA MOCZOWA>NIEWAPNIOWA[około20%]>MOCZANOWA[około20%]>nadmierne wydzielanie z moczem kwasu moczowego,przewlekłe zakwaszenie moczu.
KAMICA MOCZOWA>NIEWAPNIOWA[około20%]>CYSTYNOWA[1-2%]
KAMICA MOCZOWA>NIEWAPNIOWA[około20%]>STRUWITOWA[8-10%]

Diagnostyka kamicy.
Z przedstawionego powyżej opisu wynika,że w przypadku wykrycia złogów w nerkach czy innym miejscu układu moczowego niejednokrotnie nie wystarczy samo wykrycie kamicy,niezbędne więc jest znalezienie defektu ogólnoustrojowego,który może być odpowiedzialny za tworzenie się kamieni.Aby to określić należy oznaczyć kilka podstawowych parametrów.
poziom wapnia we krwi.
Podwyższony poziom wapnia,przy zgodnych objawach klinicznych[ból i zniekształcenia kości,wychudzenie ,wysokie OB],może sugerować np.nowotwór kości czy nadczynność przytarczyc.Gruczoły te są odpowiedzialną za metabolizm wapnia w organizmie.Tego rodzaju defekt stanowi rzadką przyczynę odpowiedzialną za tworzenie się kamieni.
poziom we krwi magnezu,sodu,potasu,dwuwęglanów
poziom wydalanego z moczem wapnia,magnezu,kwasu moczowego,fosforu nieorganicznego,kreatyniny,sodu,potasu,szczawianów,cytrynianów,cystyny
oznaczenie kwaśności moczu
niekiedy inne specjalistyczne badania jak np.poziom hormonu przytarczyc,Wit.D i inne.
W praktyce nie wykonuje się wszystkich badań u wszystkich chorych na kamicę.Dlatego uważa się ,że należy je przeprowadzać zawsze tylko u chorych o tzw.dużym ryzyku.Zalicz się do nich pacjentów:
u których występują kamienie cystynowe,moczanowe lub struwitowe[skład kamieni można zbadać w laboratorium]
u których już kiedyś stwierdzono kamicę lub u których stwierdzono powstanie co najmniej 2 kamieni w ciągu roku
z nawrotowymi stanami zapalnymi dróg moczowych
ze zmianami chorobowymi w układzie kostnym[złamania,osteoporoza lub zaburzenia trawienia i wchłaniania]
u dzieci
Niemniej 3 najważniejsze badania można wykonać u każdego chorego:ocena składu kamienia[o ile jest dostępny],wielkość wydalania wapnia z moczem w normalnych warunkach oraz po podaniu 1g.wapnia doustnie[to ostatnie badanie pozwala ocenić rodzaj hiperkalciurii.

Objawy kliniczne.
Kamica moczowa,nawet bardzo rozległa,może przebiegać bezobjawowo i odwrotnie:nawet mały kamyczek uwięźnięty w moczowodzie może powodować bóle nie do zniesienia.Ból określany mianem kolki nerkowej,należy do najsilniejszych bólów w przebiegu różnych chorób i zwykle jest spowodowany przemieszczaniem się kamienia.Charakteryzuje się umiejscowieniem w okolicy lędźwiowej,z promieniowaniem do podbrzusza,worka mosznowego lub warg sromowych,z często z nudnościami i wymiotami,wzdęciami i ciągłym parciem na mocz.Niekiedy dołącza się gorączka.
Rozpoznanie.
Mocz oddany w czasie kolki wykazuje w rutynowym badaniu zwykle dużą ilość leukocytów i erytrocytów-od kilkunastu do kilkudziesięciu w polu widzenia.Badanie RTG brzucha wykazuje obecność kamienia większości przypadków.Należy jednak pamiętać że kamienie z kwasu moczowego są całkowicie bezcieniowe.Dlatego należy się posiłkować badaniem USG.O ile rozpoznanie kamicy nerkowej w USG nie sprawia trudności,to w przypadku kamienia w moczowodzie ta metoda zawodzi.W takich sytuacjach należy wykonać Urografię.
Leczenie.
W czasie napadu kolki nerkowej podaje się leki przeciwbólowe-rozkurczowe,a w przypadku zakażenia antybiotyki.Niekiedy ulgę w cierpieniu przynosi kąpiel w wannie z gorącą wodą.Przyjmuje się że kamień o średnicy do 7mm mogą być wydalane z moczem.Po ustąpieniu ostrego napadu kolki,można podjąć próbę wydalania kamienia.Dużą ilość moczu uzyskuje się przez zwiększone picie płynów ubogoelektrolitycznych,poleca się picie wody JAN,ziół moczopędnych czy wywołanie wstrząsów[skakanie po schodach,jazda na rowerze].Niewielki kamień w nerce można pozostawić bez leczenia,prowadząc samą profilaktykę jego wzrostu.Czasami głównie w kamicy moczanowej i cystynowej,udaje się tą drogą rozpuścić kamień.Duże kamienie można usunąć tylko drogą zabiegową albo poddając je rozkruszeniu za pomocą ultradźwięków.

Profilaktyka.
Poza przyjmowaniem dużych ilości płynów każdy pacjent powinien starać się:
*ograniczyć w pokarmach ilość białka pochodzenia zwierzęcego oraz soli kuchennej,cukrów prostych,alkoholu kawy i mocnej herbaty.Poleca się natomiast dietę jarską.
*regularne uprawianie wysiłku fizycznego.
*unikanie wysokich temperatur oraz środków przeczyszczających.
oprócz ww.zasad chorego obowiązuje profilaktyka dostosowania do rodzaju kamieni ,które się u niego stwierdza.
Dla przykładu:
Kamica z dużą ilością szczawianów w składzie złogów-pokarmy ubogoszczawianowe,zwalczanie stanów zapalnych jelit,przyjmowanie wit.B6 i magnezu,leki moczopędne tiazydowe w hiperkalciurii absorpcyjnej.

Kamica struwitowa intensywne zwalczanie zakażeń dróg moczowych,zakwaszenie moczu.Wynika to z faktu,że kamica struwitowa jest spowodowana zakażeniem dróg moczowych jednym z rodzajów bakterii,których działanie w moczu wywołuje jego silną alkalizację.Alkalizacja zaś powoduje wytrącanie się kamienia-struwitu.

Kamica moczanowa[złogi kwasu moczowego]leczenie nadmiaru kwasu moczowego we krwi[allopurinol],dieta ubogopurynowa i ubogobiałkowa,alkalizowanie moczu.

Kamica z dużą ilością fosforanów wapniowych w składzie złogów,pokarmy ubogowapniowe,alkalizowanie moczu[np.Uralyt],w hiperkalciurii absorpcyjnej przyjmowanie diuretyków tiazydowych,fosforanu celulozy i soli magnezowych.

Profilaktyka ma bardzo ważne znaczenie w kamicy moczowej i nie powinno się jej lekceważyć.

kamica nerkowa - stare przepisy

Wskazane przy kamicy moczowej
1. Wziąć w równych częściach nasion marchwi i pietruszki - zemleć na proszek. Zażywać po 1 laskiej łyżeczce na 30 minut przed posiłkiem.
2. Wziąć łyżkę stołową nasion marchwi i zalać szklanką wrzącej wody , przykryć i odstawić na 10 godzin. podgrzać lekko , przecedzić i pić taki napar kilka razy dziennie po
1/3 szklanki przed posiłkami.

Wskazane przy piasku i kamicy nerkowej
3. Wziąć korzeń i natkę pietruszki , dokładnie rozdrobnić i zalać 4 szklankami wrzącej wody , odstawić po przykryciem na 3 godziny. Pić napar po pół szklanki przed
posiłkami.

Wskazane przy piasku i kamicy moczowej
4. Wziąć 20dag. obierek ziemniaczanych [ uprzednio dokładnie umytych] i gotować w dwóch litrach wody pod przykryciem. Przecedzić i zaparzyć w tym wywarze ziele
rdestu ptasiego. Pić małymi łykami 2x dziennie.

Wskazane przy kamicy nerkowej
5. Zmieszać w równych częściach : sok z agrestu , sok z winogron i sok z gruszek. pić 3x dziennie po 1 szklance małymi łykami.

Wskazane przy ataku kolki nerkowej
6. Przy ataku kolki nerkowej wejść do wanny z gorącą wodą. Siedząc w wannie wypić szklankę gorącego mleka z dodatkiem 25 kropli gliceryny. Taki zabieg powtarzać przez
kilka dni [ nawet gdy nie występuje już atak kolki]. W diecie uwzględnić truskawki , dynie bądź arbuz z miodem , wywar z pietruszki.

Wskazane przy kamicy moczowej
7. Wziąć łyżeczkę sproszkowanych jagód jałowca , zalać filiżanką koziego mleka. Pić rano i wieczorem po filiżance. Podczas dnia popijać herbatkę sporządzoną ze skrzypu i
owoców czarnej porzeczki [ w proporcji 1:1].

Kuracje herbatami i preparatami pochodzenia roślinnego należy przeprowadzać przez okres 1-1,5 miesiąca. Po tym okresie przerwa 2 tygodnie , chcąc uzyskać zadowalające efekty terapii należy zmienić środki lecznicze.

Poradnik uzdrawiacza marzec 2001.