Leki roślinne stosowane w reumatoidalnym zapaleniu stawów (gośćcu):

Kora wierzby(Salicis cortex)

Już Dioskurides stosował korę wierzby w stanach zapalnych stawów. W roku 1830 Leroux wyizolował z kory Salix helix L., związek o charakterze fenolowym, i nazwał go salicyną. Farmakopea Polska VI podaje, że surowiec powinien zawierać nie mniej niż 1% glikozydów fenolowych, w przeliczeniu na salicynę. Jako źródło surowca zaleca korę młodych pędów wierzby białej (Salix alba L.), wierzby purpurowej (Salix purpurea L.) lub innych gatunków Salix L., zebraną na wiosnę, w okresie początkowej wegetacji, przed rozwojem liści. Badania fitochemiczne wykazały, że największa ilość związków salicylowych (aż 11%) występuje w korze wierzby purpurowej. W innych gatunkach wierzb zawartość salicylanów jest niższa: Salix fragilis około 5%, Salix caprea 4%, Salix alba 2-3%. Salicyna jest prolekiem i dopiero w górnym odcinku jelita cienkiego ulega enzymatycznej hydrolizie do saligeniny (alkohol salicylowy), która jest dobrze wchłaniana do naczyń włosowatych i dopiero w wątrobie utleniana jest do kwasu salicylowego. Wykazuje on działanie przeciwzapalne (hamuje syntezę prostaglandyn), przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. W przeciwieństwie do syntetycznych pochodnych kwasu salicylowego, nie obserwujemy uszkodzeń śluzówki przewodu pokarmowego. Salicyna podawana doustnie, nawet w dawce 5mmol/kg, nie powodowała uszkodzenia błony śluzowej żołądka u szczurów. Kora wierzby zawiera również garbniki i flawonoidy. Garbniki wykazują aktywność przeciwzapalną, przeciwbakteryjną, a także właściwości uszczelniające naczynia włosowate. Flawonoidy działają przeciwzapalnie, są naturalnymi antyoksydantami oraz prawdopodobnie wspomagają działanie salicylanów. W Polsce dostępne są standaryzowane preparaty zawierające korę wierzby (np. Salicortex), zawierające określoną ilość związków farmakologicznie czynnych.


Kwiat wiązówki (Ulmariae flos)

W roku 1839 R. Piria wykrył w kwiatach wiązówki błotnej kwas salicylowy. Obecnie wiemy, że zawierają one również inne związki fenolowe: spireinę (aldehyd salicylowy) oraz salicynę, przenikające do krwi i powodujące działanie przeciwzapalne oraz przeciwbólowe. W surowcu występują również flawonoidy (spireozyd, hyperozyd, rutyna), garbniki oraz olejek. Odwary i napary z kwiatu działają przeciwzapalnie i przeciwbólowo w stanach zapalnych stawów.

Dzika róża (Rosa canina)

Odpowiednie odmiany rosnące w Danii zawierają substancję o nazwie GOPO, która wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe w dolegliwościach stawowych, potwierdzone badaniami klinicznymi. GOPO jest galaktolipidem (galaktoza + kwasy tłuszczowe). W Polsce, w Czaplinku na Pomorzu, powstanie eksperymentalna plantacja gatunku, zawierającego odpowiednią ilość tego związku. Wysoka temperatura niszczy składniki odpowiedzialne za działanie i dlatego technologia przygotowania surowca musi uwzględnić niskie temperatury.

Topola

Jej kora, liście i pączki zawierają glikozydy fenolowe: salicynę, populinę (glikozyd saligeniny w połączeniu z kwasem benzoesowym), salicylopopulinę. Działanie populiny jest podobne do opisanej powyżej salicyny.

Diabelski pazur

Jego korzeń (Harpagophyti radix) zawiera m.in. harpagozyd oraz harpagid. Harpagozyd wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Harpagid działa przeciwartretycznie u zwierząt z wywołanym doświadczalnie artretyzmem.

Cedr

Olejek z jego drewna (Cedrus deodara), podawany szczurom per os ,hamował rozwój ostrych i przewlekłych stadiów artretyzmu.

Imbir

Jego kłącze (Zingiberis Rhizoma) wykazuje prawdopodobnie działanie przeciwzapalne (przeciwreumatyczne), związane z obecnością gingeroli. Sugeruje się również możliwość hamowania procesów degeneracyjnych w chrząstkach stawowych.

Gorczyca biała, Pieprzowiec

Nasiona gorczycy (Sinapis albae semen), tak jak i owoc pieprzowca (Capsici fructus) korzystnie wspomagają leczenie w stanach zapalnych stawów, o czym wiadomo od dawna. Obecnie zastosowane są miejscowo, np. w postaci maści.




Źródło: www.panacea.pl
Zdjęcie: www.panacea.pl