Zapalenie płuc może być i jest groźne w każdym wieku. Osoby starsze to grupa osoób bardziej narażonych na zacorowanie zwłaszcza w wyniku infekcji pneumokokowej.

Istota problemu

Infekcje wywoływane przez pneumokoki są obecnie jednym z najważniejszych problemów zdrowia publicznego. Bakterie te mogą być przyczyną groźnych dla życia i zdrowia chorób, takich jak zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy sepsa, z powodu których co roku na świecie umiera ponad milion osób . Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) umieściła infekcje pneumokokowe, obok malarii, na pierwszym miejscu listy chorób zakaźnych, których zwalczaniu oraz zapobieganiu należy nadać najwyższy priorytet .

Seniorzy jako grupa ryzyka

W powszechnej świadomości zagrożenie chorobami pneumokokowymi dotyczy głównie dzieci poniżej 2. r.ż . Prowadzone są kampanie edukacyjne skierowane do rodziców, by zwrócić uwagę na ten problem i zachęcić do szczepień najmłodszych. Dzieci to jednak nie jedyna grupa zagrożona wystąpieniem infekcji pneumokokowej. Grupą ryzyka, o której często zapominamy są osoby starsze, powyżej 65 r.ż., u których w ostatnich latach obserwuje się wzrost zachorowalności na inwazyjną chorobę pneumokokową (IChP). Ma to związek m.in. z rosnącą opornością pneumokoków na antybiotyki, do niedawna stanowiące skuteczną metodę w leczeniu chorób wywoływanych tymi bakteriami. Wśród seniorów występuje 32% wszystkich przypadków choroby oraz aż 52% wszystkich zgonów. Śmiertelność wśród osób starszych z powodu posocznicy wynosi średnio 60%, natomiast w przypadku pneumokokowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych sięga nawet 80%3.

Kontakt z dziećmi potencjalnym zagrożeniem

Istotnym czynnikiem podnoszącym prawdopodobieństwo zetknięcia z pneumokokami, a w konsekwencji zachorowania, jest kontakt seniorów z małymi dziećmi, zwykle wnukami, bo to właśnie one są najczęściej nosicielami tych niebezpiecznych bakterii. Wśród zdrowych dzieci poziom nosicielstwa pneumokoków sięga nawet 20 do 40% . Poprzez kontakt wnuków z nieuodpornionymi dziadkami może dojść do zarażenia i rozwinięcia choroby u seniorów.

Profilaktyka chorób pneumokokowych u osób starszych

Ze względu na rosnącą oporność pneumokoków na działanie antybiotyków, obecnie większy nacisk kładzie się na profilaktykę. Najlepszą formą zapobiegania chorobom pneumokokowym są szczepienia profilaktyczne  zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO)2, Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień Ochronnych (ACIP)5 oraz Głównego Inspektora Sanitarnego (GIS)  w Polsce. Wykonanie szczepienia jest bardzo ważne szczególnie w przypadku osób, które na co dzień opiekują się wnukami w wieku przedszkolnym. W Polsce u osób w wieku powyżej 65 lat stosuje się 23-walentną szczepionkę polisacharydową. Szczepionka ta chroni przed infekcjami wywołanymi przez 23 serotypy pneumokoka, odpowiadające za blisko 90% zakażeń u dorosłych .

Co więcej dla osób zaszczepionych w wieku powyżej 65 lat najczęściej 1 dawka szczepionki jest rozwiązaniem na całe życie (nie wymagane jest ponowne szczepienie). Tylko wyjątkowe sytuacje zdrowotne są wskazaniem do dawek przypominających. Wykazano, że skuteczność szczepionki polisacharydowej w zapobieganiu inwazyjnej chorobie pneumokokowej w przypadku pacjentów powyżej 65. roku życia wynosi ok. 75% . Oczywiście szczepienie zawsze wymaga konsultacji z lekarzem.

21 i 22 stycznia, Dzień Babci i Dziadka, to doskonała okazja, żeby pomyśleć o naszych najbliższych osobach w starszym wieku. Wielu rodziców namawia w tych dniach swoje dzieci, aby podarowały dziadkom coś od siebie, od serca. Czy może być lepszy podarunek, niż zdrowie? Wchodząc na stronę www.pneumokokiudoroslych.pl zarówno dzieci jak i dorośli mogą znaleźć niepowtarzalny prezent dla dziadków: zaproszenie na szczepienie przeciwko pneumokokom – bakteriom będącym najczęstszą przyczyną zapalenia płuc wśród dorosłych. W przypadku zakażeń pneumokokowych kontakt seniorów z dziećmi podnosi ryzyko wystąpienia choroby, gdyż dzieci są często nosicielami bakterii, na którą dziadkowie nie są odporni. Stąd też tak ważna jest w tym przypadku profilaktyka wśród seniorów. Kampania „Pneumokoki u dorosłych – zaszczep zdrowe nawyki” zwraca uwagę na ten problem.

Pneumokoki (łac. Streptococcus pneumoniae), inaczej zwane dwoinką zapalenia płuc to zjadliwe i powszechnie występujące bakterie, które oprócz zapalenia płuc mogą wywoływać wiele innych niebezpiecznych chorób, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy posocznica (sepsa). Do grupy szczególnie zagrożonych zakażeniem tą bakterią należą m.in. osoby starsze, powyżej 65. roku życia, ponieważ z racji wieku ich odporność jest osłabiona. Szczególnie ważna jest więc w ich przypadku profilaktyka, w tym szczepienia. Niestety świadomość społeczeństwa na temat zagrożeń chorobami pneumokokowymi jest bardzo mała. Nie wszyscy też wiedzą, że kontakt z wnukami, które bardzo często są nosicielami dwoinki zapalenia płuc, może stanowić zagrożenie dla niezaszczepionych babć i dziadków.
 
Z tego powodu organizatorzy kampanii „Pneumokoki u dorosłych – zaszczep zdrowe nawyki” chcą zachęcić rodziców i dzieci do tego, aby z okazji Dni Babci i Dziadka przypadających na 21 i 22 stycznia, zainteresowali się zdrowiem swoich najbliższych seniorów. Zawsze przecież życzymy Dziadkom zdrowia. Teraz możemy ofiarować im w prezencie „Zaproszenie na szczepienie”. Mechanizm jest bardzo prosty: należy wejść na stronę www.pneumokokiudoroslych.pl i wziąć udział w konkursie.
Zadanie konkursowe polega na tym, by zapoznać się z treścią strony internetowej www.pneumokokiudoroslych.pl, a po zarejestrowaniu się za pomocą specjalnego formularza konkursowego zaprosić do obejrzenia witryny pięciu swoich znajomych. Na tych, którzy skutecznie zachęcą znajomych do wejścia na stronę czeka nagroda w postaci zaproszenia na szczepienie. Osoby biorące udział w konkursie codziennie drogą mailową będą otrzymywały informację, ilu znajomych już weszło na stronę pneumokokiudoroslych.pl. Konkurs trwa do wyczerpania puli zaproszeń przewidzianych na jego potrzeby. Zwycięzcy w konkursie otrzymają mailową informację o wygranej, a zaproszenia zostaną wysłane do nich pocztą.
 
Na stronie www.pneumokokiudoroslych.pl również na najmłodszych czeka specjalne zadanie do wykonania z okazji Dnia Babci i Dziadka. Przy pomocy dostępnej aplikacji dzieci mogą stworzyć spersonalizowaną laurkę dla swoich najbliższych. Do wyboru mają kilka obrazków, które trzeba pokolorować przy użyciu palety dostępnych wirtualnych farb, wzorów i pędzelków. Oprócz tego w specjalnym okienku mogą wpisać swoje życzenia dla Babci i Dziadka a także wstawić ich i swoje zdjęcia. Gotową laurkę można wydrukować lub też – w przypadku Dziadków, którzy potrafią posługiwać się internetem – przesłać mailowo. Taka zaprojektowana elektronicznie laurka z całą pewnością będzie ciekawym prezentem, który wywoła uśmiech na twarzy niejednego Dziadka czy Babci. Z kolei dla dzieci może to być kolejna edukacyjna przygoda z komputerem.

Akcja organizowana z okazji Dnia Babci i Dziadka w ramach kampanii „Pneumokoki u dorosłych – zaszczep zdrowe nawyki” ma na celu zwrócenie uwagi społeczeństwa na to, że w prosty sposób możemy przyczynić się do poprawy zdrowia naszych bliskich. Nieraz zastanawiamy się, jaki prezent kupić Babci, Dziadkowi czy rodzicom w starszym wieku. Składamy im ogólne życzenia zdrowia wiedząc, że ich zdrowie jest coraz słabsze, a my nie mamy na to wpływu. Zmieńmy to. Przy zakupie prezentu dla seniorów rozważmy pokrycie kosztów szczepienia przeciw pneumokokom, grypie, czy innym niebezpiecznym chorobom. Sprawmy, żeby nasze życzenia zdrowia kierowane do tych, których najbardziej kochamy, spełniły się.

Więcej informacji:
Solski Burson–Marsteller
Justyna Popiołek-Osial
tel. 22 242 86 37,
kom. +48 604 993 428,
e-mail: jpopiolek@solskibm.pl