Śnieg już powoli topnieje i zaczyna być gdzie pobiegać ale czy mogą z nami pobiegać nasze dzieci?

Choć rodzice lubiący sport, często wpajają swoim dzieciom słuszność ruchu i biegania ale coraz częściej mówi się o negatywnym wpływie biegania i chodzi o urazy i kontuzje, odczuwalne i nie odczuwalne. Pojawiły się pierwsze badania na ten temat. W miesięczniku "Clinical Pediatrics", opublikowano analizy danych na temat sytuacji, w których młodzi biegacze trafiali na izby przyjęć szpitali w całych Stanach Zjednoczonych w latach 1994–2007. Przy czym nie brano pod uwagę wypadków powstałych w czasie uprawiania sportów zespołowych, takich jak piłka nożna czy futbol amerykański, nawet jeśli młody sportowiec doznał urazu biegnąc po boisku. Chodziło tylko o "prawdziwe" bieganie: biegi przełajowe, treningi lekkoatletyczne, biegi na szkolnych lekcjach wychowania fizycznego, w czasie zajęć klubów sportowych albo w ramach indywidualnych programów zdrowotnych czy treningowych.

Liczba młodych biegaczy jest trudna do oszacowania ale szacuje się, że w roku 2007 w USA sportowym bieganiem zajmowało się ok. 12 milionów dzieci i młodzieży. Liczba znacząco wzrosła w całym kraju od kiedy nauczyciele i trenerzy zorientowali się, że bieganie – poza wieloma innymi zaletami – jest po prostu tanie. Można biegać nie mal wszędzie i bez większej potrzeby sprzętu. Nauczyciele wychowania fizycznego nie muszą przechodzić specjalistycznego treningu ani dysponować specjalistycznym sprzętem, by organizować uczniom treningi biegowe. Ale według przedstawionego raportu w ciągu czternastu lat, jakie obejmowały badania, na szpitalne izby przyjęć trafiło łącznie 225 340 młodych ludzi. Ilość wizyt rosła regularnie z roku na rok. Łącznie ilość urazów w 2007 roku była o 37 proc. wyższa, niż w 1994.

Typy urazów w dużej części zależały od wieku i predyspozycji, sprawności, dlatego nastolatki najczęściej doznawały skręceń kostki, podczas gdy dzieci poniżej 12. roku życia głównie obcierały i kaleczyły sobie nadgarstki, łokcie, a nawet głowy  i to w dużej ilości. Naukowiec i jego współpracownicy zgromadzili dane na temat wszystkich dzieci i młodych ludzi, którzy ukończyli ten bieg w latach 1982–2007. Okazało się, że w tym czasie do mety maratonu dobiegło 310 osób w wieku 7-17 lat. Co ciekawe, w ciągu całych 26 lat tylko czworo z tych młodych ludzi trafiło do punktu medycznego; we wszystkich przypadkach obyło się zresztą bez konieczności pomocy medycznej – wystarczył krótki odpoczynek. Wynika z tego, że średnia ilość przypadków, kiedy konieczne było udanie się do punktu medycznego, była w tej grupie wiekowej dwukrotnie niższa, niż wśród dorosłych, którzy w tym samym okresie ukończyli maraton.

Wzrasta liczba biegających dzieci, zwłaszcza tych najmłodszych, więc częściej też mają miejsce wypadki. Nie oznacza to jednak, że bieganie, choćby długodystansowe, jest samo w sobie niebezpieczne dla dzieci. Różne efekty wynikają bardziej z ostrożności z jaką się podchodzi. Dlatego przy odpowiednio rozplanowanym treningu nawet maraton nie musi być niebezpieczny dla niektórych dzieci o odpowiednio wysokiej motywacji. Należy podkreślić, że na tę chwilę nie ma żadnych badań, które wiązałyby uprawianie przez dzieci biegów długodystansowych z potencjalnie poważnymi urazami, takimi jak uszkodzenia chrząstki nasadowej czy stany zapalne stawów kolanowych.

Nie wiele jest jednak dowodów i potwierdzeń bo tylko kilka badań dowodzących, że uczniowie szkół średnich uprawiający biegi przełajowe i lekkoatletykę częściej niż inni doznają tak zwanych złamań z przeciążenia, nie mniej jednak taką prawidłowość można zauważyć. Trzeba jednak dodać, że pierwsze z wymienionych tu badań brały pod uwagę przede wszystkim ostre, nagłe urazy powstałe podczas konkretnego biegu, a nie rozwijające się stopniowo urazy będące efektem przeciążenia oraz nadużywania mięśni i stawów.

Roberts planuje w najbliższym czasie skontaktować się z jak największą liczbą osób, które w przeszłości jako dzieci ukończyły Twin Cities Marathon, by się dowiedzieć, jak po dłuższym czasie sprawują się ich kolana i inne części ciała podatne na urazy. Sądzi, że znajdzie ich wszystkich w dobrym zdrowiu, ale zaraz dodaje, że to tylko przypuszczenie. – Dzieci uprawiające biegi to temat do dalszych badań – podkreśla. Lara McKenzie, która współprowadziła pierwsze z opisanych badań, zgadza się z opinią doktora Robertsa. – Musimy dokładnie zrozumieć, dlaczego i jak biegające dzieci stają się ofiarami urazów – potwierdza. – Wtedy dopiero będziemy mogli zaproponować, w jaki sposób zmniejszyć ryzyko wypadków.

Już teraz jednak nasuwa się kilka prostych rozwiązań. Sprawdź, czy buty w których biega dziecko są porządnie zawiązane i czy na trasie biegu nie ma rozrzuconych przedmiotów, dziur w chodniku, porzuconych pudełek i innych przeszkód, o które można się potknąć. Jeśli starsze dzieci zwiększają przebiegany dystans, powinny robić to stopniowo. No i – co chyba oczywiste – sam fakt, że dzieci mogą bezpiecznie biegać na długich dystansach, nie oznacza jeszcze, że muszą. – To powinien być wolny wybór dziecka – podkreśla dr Roberts. – Nie chodzi o to, czy ty chcesz, aby dziecko z tobą biegało, ale czy ono tego chce. Jeśli (po uwzględnieniu tych zastrzeżeń) twój syn czy twoja córka chcą biegać razem z tobą, to – jak mówi dr Roberts – nie ma żadnych istotnych powodów, aby z tego rezygnować. Poza oczywiście przykrą świadomością, że pewnego dnia nie zdołasz własnemu dziecku dotrzymać kroku…

Gretchen Raynolds

Źródło: www.zdrowie.onet.pl