Alergia na pyłki roślin (pyłkowica).
Alergia jest powodowana przez cząsteczki białek budujące ziarna pyłków roślin i niektórych grzybów pleśniowych. Pyłkami nazywamy męskie komórki rozrodcze, które są niezbędne do reprodukcji roślin. Ich zadaniem jest połączenie się z komórkami żeńskimi, które znajdują się na znamieniu słupka kwiatostanu. Pojedyncza roślina może produkować do miliona ziaren w ciągu dnia, które wiatr roznosi po okolicy. Są one bardzo lekkie i niewidoczne dla oka, ponieważ średni rozmiar ziarenka wynosi około 0,05 mm. Ziarna niektórych roślin znajdowane były w powietrzu nawet na wysokości 3 tysięcy metrów lub nad oceanem w odległości 600 kilometrów od brzegu. Znaczna część roślin produkuje niewielką ilość ziaren pyłku i wykorzystuje do ich przenoszenia owady. Dzięki temu znacznie mniejsza ilość osób cierpi z powodu uczulenia na pyłki tych roślin.
W Polsce znanych jest ponad 20 rodzajów roślin, których pyłki mają silne własności uczulające.
Kto jest najbardziej narażony ?
- Uczulenie powstaje najczęściej między 8 a 40 rokiem życia, bardzo rzadko rozpoznaje się je we wczesnym dzieciństwie i po 40 roku życia.
- Bardziej narażeni na rozwój uczulenia są mężczyźni.
- Warunki cywilizacyjne wpływają na większą częstość alergii wśród ludność miejskiej.
- Badania wskazują, że co roku zwiększa się liczba osób wrażliwych na pyłki roślin.
Okresy pylenia roślin
- Najcięższym okresem dla alergików w Polsce jest okres od maja do sierpnia, wtedy to stężenie pyłków roślin w powietrzu jest najwyższe.
- Drzewa i krzewy pylą od stycznia do maja
- Trawy, zboża i kwiaty od maja do lipca,
- Kwiaty, chwasty i późne trawy od lipca do października.
Jakie gatunki roślin powodują najwięcej uczuleń ?
- Drzewa : brzoza, olcha, leszczyna, lipa, wiąz, buk, wierzba
- Trawy : rajgras, kupkówka pospolita, mietlica biała, życica trwała, wiechlina łąkowa, tomka, wonna, kłosówka wełnista, tymotka, (Trawy są odpowiedzialne za największą ilość uczuleń.)
- Zboża : żyto, pszenica, kukurydza
- Chwasty : babka, pokrzywa, szczaw, bylica
Objawy
- Uczucie zatkania nosa i wodnisty katar
- Kichanie
- Swędzenie w nosie
- Pieczenie i swędzenie oczu
- Łzawienie
- Uczucie zmęczenia i rozbicia
- Duszność
- Suchy kaszel
- Świsty (świszczący oddech)
Charakterystyczne dla uczulenia na pyłki roślin jest sezonowe występowanie objawów, co roku o tej samej porze, w okresie wiosenno-letnim.
Jak rozpoznać pyłkowicę ?
Rozpoznanie uczulenia na pyłki roślin zwykle nie stwarza wprawnemu lekarzowi wielu problemów. Sezonowość występowania objawów oraz ich typowość pozwalają na postawienie właściwego rozpoznania. Problem pojawia się, gdy uczulenie na pyłki współistnieje z alergią na inne substancje np. składniki kurzu domowego.
Dla potwierdzenia diagnozy lekarz posługuje się testami skórnymi. Dają mu one odpowiedź na pytanie czy rzeczywiście jest to uczulenie na pyłki roślin i które rośliny są odpowiedzialne za wywołanie objawów chorobowych. Najlepszym czasem na wykonanie testów uczuleniowych jest okres jesienny.
Leczenie
W przypadku uczulenia na pyłki roślin całkowite wyeliminowanie alergenów nie jest możliwe.
Chory powinien starać się unikać z nimi kontaktu. Niestety nie wyeliminuje ich całkowicie ze swojego otoczenia.
Na leczenie farmakologiczne składają się :
- Podawanie leków obkurczających naczynia krwionośne spojówek i błony śluzowej nosa - spowoduje to zmniejszenie obrzęków, ułatwi oddychanie oraz zmniejszy zaczerwienienie oczu.
- Stosowanie leków antyhistaminowych i glikokortykosterydów w celu zahamowania alergicznej reakcji zapalnej.
- Zapobiegawczo, w okresie ok. 2 tygodni przez spodziewanym terminem wystąpienia objawów uczulenia, stosuje się leki, które hamują funkcję niektórych komórek reakcji zapalnej. Osłabienie reakcji tych komórek na alergeny spowoduje, że objawy chorobowe będą miały znacznie mniejsze nasilenie. Można te leki podawać doustnie jako tabletki albo miejscowo w postaci kropli do nosa lub oczu.
- Immunoterapia swoista, zwana powszechnie odczulaniem, jest zalecanym sposobem leczenia pyłkowicy. Terapia ta ma na celu uzyskanie tolerancji organizmu na substancje powodujące chorobę.
Porady dla uczulonych
* W okresie pylenia najlepiej przebywać w zamkniętych pomieszczeniach i unikać spacerów po łące, ogrodach i lesie.
* Pomieszczenia najlepiej wietrzyć w nocy, wtedy stężenie pyłków jest względnie niskie.
* Jadąc samochodem najlepiej nie otwierać szyb oraz zamknąć wlot powietrza z zewnątrz.
* Podczas pracy na dworze, jeżeli jest ona konieczna np. koszenia trawy, zalecane jest noszenie specjalnych masek zapobiegających wdychaniu pyłków oraz okularów.
* Zmiana miejsca zamieszkania przyniesie ulgę tylko na pewien okres, po kilkunastu miesiącach pojawi się uczulenie na inne rośliny.
* Urlop najlepiej planować w okresie, gdy roślina, na którą jest się uczulonym, już nie pyli
* Zalecane jest spędzanie wakacji nad morzem lub w górach, tam wegetacja roślin jest opóźniona.
* Słoneczne, wietrzne dni sprawiają najwięcej problemów, ponieważ pyłki są łatwo roznoszone po okolicy.
* Stężenie pyłków po deszczu jest niskie, wtedy alergicy czują się najlepiej.
* W internecie, gazetach i telewizji ogłaszane są komunikaty o stężeniach pyłków roślin.
* Należy uważać ze spożywaniem miodu, zwykle zawiera on duże ilości ziaren pyłku.
* Dym papierosowy, mocne perfumy, spaliny samochodowe dodatkowo mogą nasilać objawy choroby jako substancje o silnie drażniącym charakterze.
Źródło: www.poradnikmedczny.pl