Osiową równowagę kręgosłupa utrzymują mięśnie oraz napięcie aparatu więzadłowo- torebkowego. Zasadniczą rolę odgrywają tu głębokie mięśnie grzbietu, które ze względu na funkcję określamy prostownikami grzbietu.

Z uwagi na przebieg i końcowe przyczepy tych mięśni wyróżniamy dwa układy tych pasm:
1.    Pasmo przyśrodkowe mięsni głębokich grzbietu, w skład którego wchodzą mięśnie międzykolcowe, poprzeczno- kolcowe, dźwigacze żeber, wielodzielne, skręcające.
2.    Pasmo boczne mięsni głębokich grzbietu, które tworzą mięsnie boczne w stosunku do osi mechanicznej kręgosłupa; należą do niego: mięśnie międzypoprzeczne, prostownik grzbietu, który przechodząc od grzebienie biodrowego ku górze rozdziela się na mięsień  biodrowo- żebrowy i najdłuższy grzbietu oraz mięśnie płatowe o przebiegu kolcowo- poprzecznym.

Patomechanika bocznych skrzywień kręgosłupa

Boczne skrzywienie kręgosłupa jest to odchylenie od osi anatomicznej całego kręgosłupa lub jego odcinka w płaszczyźnie czołowej, które pociąga za sobą wtórne zmiany w układzie narządu ruchu, klatce piersiowej i narządach wewnętrznych.
Powstanie i rozwój skoliozy zależą od dwóch podstawowych czynników: etiologicznego i biomechanicznego.
Pierwszy może być bardzo różnorodny i zapoczątkowuje powstanie skrzywienia, drugi jest wspólny dla wszystkich skrzywień i działa zgodnie z prawami wzrostu oraz prawami fizyki. Czynnik ten steruje rozwojem skoliozy.

W prawidłowych warunkach kręgosłup zachowuje swą pionową postawę z fizjologicznymi wygięciami przednio tylnymi dzięki wewnętrznej równowadze, na którą składają się elementy bierne i czynne.
Elementami biernymi są tu krążki międzykręgowe, które przeciwdziałają sile ściskającej i rozkładają równomiernie obciążenia na całą powierzchnię kręgów. Mięśnie kręgosłupa i tułowia dzięki harmonijnemu działaniu zapewniają czynne zrównoważenie kręgosłupa w postawie pionowej.
Istnieją dwie grupy poglądów na zagadnienie patogenezy i patomechaniki skolioz. Jedna grupa badaczy dopatrują się przyczyny skoliozy w kręgach i krążkach międzykręgowych lub więzadłach, a więc w biernym aparacie podpórczym kręgosłupa. Inni uważają za pierwotne zaburzenia w aparacie mięśniowym. Równowaga może ulec zaburzeniu na skutek zmian w układzie nerwowym.
Wspólnym jest fakt, że pod wpływem czynnika etiologicznego następuje zaburzenie wewnętrznej równowagi statyczno- dynamicznej kręgosłupa i jego wyginanie się.
Podstawowym elementem skrzywienia jest łukowate wygięcie w jednym odcinku, które nazywamy skrzywieniem pierwotnym.

W pierwszej fazie stwierdza się tylko zwężenie krążków międzykręgowych po stronie wklęsłości wygięcia oraz utratę elastyczności. Następnie dołączają do nich zmiany strukturalne w kręgach.
Pod wpływem działania siły ciężkości i nierównomiernego obciążenia kręgów z jednej strony   oraz działania sił wzrostowych z drugiej, kręgi przybierają kształt klinowaty.
Wraz z bocznym wygięciem następuje obrót i skręcenie kręgosłupa wzdłuż jego pionowej osi w stronę wypukłości łuku skrzywienia. Powoduje to przemieszczenie się żeber do tyłu po stronie wypukłości a do przodu po stronie wklęsłości.

Owo wypchnięcie żeber do tyłu powoduje powstanie garbu żebrowego, który uwidacznia się zwłaszcza podczas pochylenia tułowia do przodu.
To wygięcie pierwotne zaburza równowagę i statykę tułowia, który przesuwa się bocznie w kierunku wypukłości skrzywienia. Ustrój dąży do zrównoważenia przesuniętego środka ciężkości i dochodzi do reakcji wyrównawczej ze strony sąsiednich, nie objętych tym procesem odcinków kręgosłupa oraz mięśni tułowia. Powyżej i poniżej wygięcia pierwotnego powstają wygięcia wtórne, które są skierowane swą wypukłością w stronę przeciwną niż pierwotne.

Deformacja kształtu klatki piersiowej powoduje przemieszczenie narządów wewnętrznych, co niekorzystnie odbija się na ich działaniu.
Przy dużych skrzywieniach po stronie wypukłej płuco jest tak mocno uciskane, że zostaje prawie całkowicie wyłączone z oddychania. Płuco po stronie wklęsłej skrzywienia przejmuje zastępczo funkcję płuca uciśniętego, co powoduje jego częściową rozedmę. Następstwem tego dochodzi do przerostu prawej komory serca i zaburzeń w układzie krążenia.

Boczne skrzywienie kręgosłupa może powodować również negatywne objawy ze strony układu nerwowego. Tak więc boczne skrzywienie kręgosłupa znacznego stopnia zaburza prawidłowe funkcjonowanie wielu układów i narządów człowieka.

Skrzywienie kręgosłupa

Osiową równowagę kręgosłupa utrzymują mięśnie oraz napięcie aparatu więzadłowo- torebkowego. Zasadniczą rolę odgrywają tu głębokie mięśnie grzbietu, które ze względu na funkcję określamy prostownikami grzbietu.
Z uwagi na przebieg i końcowe przyczepy tych mięśni wyróżniamy dwa układy tych pasm:
1.    Pasmo przyśrodkowe mięsni głębokich grzbietu, w skład którego wchodzą mięśnie międzykolcowe, poprzeczno- kolcowe, dźwigacze żeber, wielodzielne, skręcające.
2.    Pasmo boczne mięsni głębokich grzbietu, które tworzą mięsnie boczne w stosunku do osi mechanicznej kręgosłupa; należą do niego: mięśnie międzypoprzeczne, prostownik grzbietu, który przechodząc od grzebienie biodrowego ku górze rozdziela się na mięsień  biodrowo- żebrowy i najdłuższy grzbietu oraz mięśnie płatowe o przebiegu kolcowo- poprzecznym.

Rodzaje skolioz

Najczęściej spotykanym podziałem skolioz jest podział Cobba , który podzielił skoliozy na:
1.    Czynnościowe
2.    Strukturalne
Skoliozy czynnościowe to te , w których nie stwierdza się utrwalonych zmian w budowie kręgosłupa.
Skoliozy strukturalne to takie , w których stwierdzamy utrwalone zmiany. Skoliozy te ze względów etiologicznych dzielimy na:
1.    kostno- pochodne
•    wrodzone
•    torakopochodne
•    układowe
2.    neuropochodne
•    wrodzone
•    porażenne- wiotkie
•    porażenne- spastyczne
•    inne
3.    mięśniowo- pochodne
•    wrodzone
•    dystrofie mięśniowe
•    inne
4.    idiopatyczne – o nie ustalone etiologii.
Wyróżnić można również podziały ze względu na lokalizację skrzywienia, gdzie wyróżniamy:
•    skoliozy piersiowe
•    skoliozy lędźwiowe
•    skoliozy szyjne
ze względu na lokalizację skrzywienia dzielimy na:
•    jednołukowe
•    dwu i wielołukowe
ze względu na stopień mechanicznego wyrównania się skrzywienia dzielimy na:
•    wyrównane
•    nie wyrównane
innym podziałem jest podział ze względu na stopień wyrównania się czynno- biernego skrzywienia:
•    skrzywienia wyrównujące się czynnie
•    skrzywienia wyrównujące się biernie
kolejnym podziałem jest podział skolioz na stopnie uwarunkowany wielkością kąta skrzywienia.
I ostatnim podziałem jest podział ze względu na występowanie skolioz w różnych okresach wzrostu dziecka. Wyróżniamy tu:
•    skrzywienia wczesno- dziecięce od 1 do 3 roku życia
•    skrzywienia dzieciece od 3 do 8 roku życia
•    skrzywienia dorastających występujące w okresie pokwitania.





Źródło: www.seoteka.pl
Zdjęcie: www.images.google.pl