Na terenie Europy szczególnie niebezpieczne dla człowieka są odkleszczowe zakażenia wywołane wirusem Flavovirus.
Kleszczowe zapalenie mózgu groźną chorobą na którą chorują na nią dzieci i dorośli w wieku od 3 do 80 lat. Najczęściej zdarza się w wieku 15-50 lat. Siedliska kleszczy są stałym rezerwuarem zarazków, gdyż już raz zakażone wirusami kleszcze przekazują je następnie swemu potomstwu.
Wirusowe zapalenie mózgu
Jakim zagrożeniem dla zdrowia jest odkleszczowe wirusowe zapalenie mózgu i opon mózgowych?
Zapalenie mózgu jest ciężką chorobą wirusową. Przebieg choroby może być łagodny, ale i bardzo ciężki, niekiedy może prowadzić do kalectwa, a nawet zgonu. U niektórych osób choroba kończy się na jednym etapie. U innych po kilku dniach pozornego zdrowia pojawia się bardzo wysoka gorączka (do 400 C), silne zawroty i bóle głowy, wymioty, zaburzenia równowagi, sztywność karku. To groźne objawy, wymagające natychmiastowej interwencji lekarza i leczenia objawowego.
Zapalenie opon mózgowych
Jak często występują zachorowania?
Dotychczas zachorowania na odkleszczowe zapalenie mózgu występowały w naszym kraju głównie w województwie białostockim, suwalskim i olsztyńskim oraz w lesistych obszarach Polski północnej. Od 1993 roku liczba zgłoszonych zachorowań stale wzrost i co roku odnotowuje się kilkaset rozpoznanych ostrych przypadków choroby.
Objawy kleszczowego zapalenia mózgu
U części osób choroba może przebiegać łagodnie i tylko badanie krwi potwierdza zakażenie. W innych przypadkach przebieg jest dwuetapowy:
I etap odkleszczowego wirusowego zapalenia opon mózgowych i mózgu
Pierwszy etap choroby pojawia się po 7-14 dniach od kontaktu z kleszczem. Niekiedy nawet dopiero po 28 dniach od ukąszenia, gdy już zdążyliśmy zapomnieć o kontakcie z kleszczem. Objawami są bóle mięśni, stawów, nudności, zapalenie spojówek, zaczerwienienie gardła, gorączka, katar, czasem powiększenie węzłów chłonnych najczęściej kojarzone są z przeziębieniem, zwłaszcza, gdy po kilku dniach same ustępują.
I etap odkleszczowego wirusowego zapalenia opon mózgowych i mózgu
Drugi etap choroby pojawia się po kilku dniach od zakończenia objawów etapu I. Chorego boli głowa, ma gorączkę, wymioty, nudności oraz zmiany zapalne w płynie mózgowo-rdzeniowym. Z reguły choroba kończy się na drugiej fazie i pacjent zdrowieje. Objawy zwykle ustępują po 2-3 tygodniach. Choroba może jednak przebiegać ciężko, gdy wystąpią objawy mózgowe, móżdżkowe lub rdzeniowe, rzadko ma przebieg śmiertelny (w 1-2% przypadków). Czasem stwierdza się następstwa pochorobowe, takie jak niedowład lub zanik mięśni. W Polsce od kilku lat dostępna jest szczepionka przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu
Szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu
W Polsce dostępna jest od 10-ciu lat szczepionka przeciw odkleszczowemu zapaleniu opon mózgowych i mózgu FSME-IMMUN Inject. Zawiera ona oczyszczony antygen zabitego wirusa kleszczowego zapalenia opon mózgowych i mózgu ze szczepu izolowanego w Austrii. Ponieważ pełne szczepienie obejmuje 3 dawki - 0 (dzień podania pierwszej dawki), po 2-3 miesiącach i ostatnia po następnych 9-12 - powinno się je rozpocząć na kilka miesięcy przed sezonem wiosenno-letnim.
Jeśli szczepienia podstawowe zaczynamy latem, to zaleca się podanie dawki drugiej już po 14 dniach od dawki pierwszej. Nie jest to jednak ochrona raz na całe życie - niezbędne są dawki przypominające, co 3 lata. Jednak już po podaniu drugiej dawki organizm może się skutecznie bronić przed atakiem wirusa kleszczowego zapalenia mózgu. Szczepionka powinna być stosowana pod nadzorem lekarza, który powinien poinformować o możliwości wystąpienia działań niepożądanych.
Należą do nich miejscowe zaczerwienienie, obrzęk i ból w miejscu wstrzyknięcia, powiększenie węzłów chłonnych. Sporadycznie: przejściowe stany gorączkowe, nudności, mdłości, ból mięśni, które ustępują zwykle po 24 h. U dzieci, zwłaszcza po pierwszej dawce może wystąpić gorączka powyżej 38 0C. W wypadku wystąpienia objawów niepożądanych należy zgłosić się do lekarza.
Źródło: www.www.pfm.pl