Choroby, Zęby: Od dawna wiele się mówi o próchnicy a mimo to i tak okazuje się, że wiemy ciągle mało.


Używanie szczotki, pasty do zębów i nitki oraz kontrolna wizyta u dentysty co sześć miesięcy to standard dbałości o higienę jamy ustnej. Dbanie o zęby przynosi jednak o wiele więcej korzyści.

Wykładowca School of Dental Medicine na amerykańskim Tufts University, Carole Palmer, obala powszechne mity na temat zębów i wyjaśnia, jak dieta wpływa na zdrowie jamy ustnej u dzieci, nastolatków, kobiet w ciąży i osób starszych.

Mit pierwszy: skutki złej dbałości o zęby ograniczają się do jamy ustnej

Kobiety w ciąży mogą nie wiedzieć, że to, co jedzą, wpływa na rozwój zębów ich dzieci. Nieprawidłowe odżywianie w czasie ciąży może sprawić, że za jakiś czas dziecko będzie bardziej podatne na próchnicę. Dlatego pomiędzy 14. tygodniem a końcem 4. miesiąca ciąży należy szczególnie zadbać o to, by w diecie ciężarnej znalazły się produkty bogate w wapno, witaminę D i A, białka i odpowiednia ilość kalorii - mówi Carole Palmer. Niektórzy naukowcy twierdzą również, że niedobór witaminy B6 albo B12 może być czynnikiem ryzyka rozszczepienia wargi i podniebienia.

Próchnica jest jednym z najczęstszych problemów zdrowotnych dzieci - występuje niemal 5 razy częściej niż dziecięca astma. - Jeśli dziecko bolą zęby, trudniej mu się skupić w szkole, chętniej też będzie sięgać tylko po produkty łatwe do gryzienia, np. pączki i ciasta. Ich wartość odżywcza jest jednak słaba, są natomiast bogatsze w cukry niż inne produkty, wymagające gryzienia, np. owoce i warzywa. Problemy z jamą ustną, obok kiepskiej diety, mogą się przyczynić do problemów z nauką i wzrostem, albo prowadzić do otyłości - zwraca uwagę Palmer.

Mit drugi: Więcej cukrów to większe ryzyko próchnicy

Nie chodzi o ilość zjadanego cukru; chodzi o to, ile czasu cukier ma kontakt z zębami. - Pokarmy takie, jak wolno rozpuszczające się cukierki i napoje gazowane przebywają w ustach dość długo. Zwiększa to czas kontaktu zębów z kwasami, produkowanymi z cukru przez bakterie żyjące w jamie ustnej - tłumaczy Palmer.

Niektóre badania pokazują, że około 40 proc. węglowodanów w diecie nastolatków pochodzi z napojów gazowanych. Sięganie po nie na tak dużą skalę zwiększa ryzyko próchnicy. Aby to zmienić, warto jest poszukać napojów gazowanych bez dodatku cukru. Jednak nawet one, pite systematycznie, mogą sprzyjać demineralizacji szkliwa.

Mit trzeci: Próchnica w mleczakach to nic strasznego

Wiele osób uważa, że jeśli dziecko traci zęby mleczne z powodu próchnicy, to nie ma problemu, przecież i tak by wypadły. Palmer zauważa jednak, że próchnica mleczaków może być groźna dla rozwijających się pod spodem zębów stałych. Jeśli mleczaki wypadną zbyt wcześnie, zęby stałe mogą się nieprawidłowo uszeregować, co wymaga późniejszej korekty ortodontycznej.

Mit czwarty: Osteoporoza to problem "jedynie" kręgosłupa i kości biodrowych

Osteoporoza może powodować utratę zębów. Zęby są osadzone w kości szczęki i żuchwie, dla których choroba ta nie jest bez znaczenia. - I szczęka może odczuć skutki diety ubogiej w ważne składniki odżywcze, jak wapno czy witaminy D i K - tłumaczy Palmer. - Kość szczękowa, dziąsła, usta oraz podniebienie twarde i miękkie są w ciągu całego życia nieustannie uzupełniane. Właściwa dieta jest niezbędna do utrzymania jamy ustnej i związanych z nią wewnętrznych struktur w jak najlepszej kondycji.

Mit piąty: Proteza pozwala stosować lepszą dietę

Jeśli proteza nie jest dobrze dopasowana, ludzie starsi najchętniej jedzą to, co łatwo jest pogryźć, ale co jednocześnie bywa ubogie w związki odżywcze, np. ciasta. - Osoby noszące protezę powinny się upewnić, że jest ona dobrze dopasowana. Ale nawet, gdyby okazało się, że mają problem z gryzieniem albo czują dyskomfort w ustach, i tak mogą zjadać produkty odżywcze: sięgać po warzywa gotowane zamiast surowych, owoce z puszki - zamiast świeżych i mięso mielone - zamiast steków. Powinni też dużo pić albo żuć gumy bez cukru, aby zapobiegać uczuciu suchości w ustach - radzi Palmer.

Mit szósty: Próchnica to problem wyłącznie ludzi młodych

U osób dorosłych i starszych cofanie się i odsłanianie dziąseł może prowadzić do próchnicy szyjek, a nawet korzeni zębów. Ryzyko to mogą zwiększać niektóre leki, np. antyhistaminowe, uspokajające, antydepresanty i diuretyki, które hamują produkcję śliny. - Brak śliny oznacza, że jama ustna wolniej się oczyszcza. To zaś zwiększa ryzyko problemów w tym rejonie - tłumaczy Palmer. - Można temu zaradzić, często pijąc wodę.

Dorośli, a zwłaszcza starsi ludzie, częściej zapadają na choroby przewlekłe, np. cukrzycę, które są jednocześnie czynnikiem ryzyka chorób przyzębia (ich początkiem jest zapalenie dziąseł, a mogą prowadzić do wypadania zębów). - Ryzyko rozwoju chorób przyzębia u osób z cukrzycą typu 2 jest dwa razy większe niż u ludzi bez cukrzycy. Co więcej, choroby przyzębia pogarszają cukrzycę insulinozależną, dlatego skrupulatna higiena jamy ustnej może pomóc w kontroli cukrzycy - opowiada Palmer.



Źródło: www.zdrowie.onet.pl