Profilaktyka, choroby układu krążenia, nadciśnienie, miażdżyca, choroby układu nerwowego, pamięć, nadpobudliwość: Jak wybrać dobry preparat z omega–3? Kwasy omega-3 to prawdziwy skarb natury. Mają dobroczynny wpływ na wiele aspektów funkcjonowania ludzkiego organizmu począwszy od regulacji ciśnienia, na problemach z pamięcią skończywszy. Naturalnie występują w rybach i owocach morza. Te ostatnie nie są zbyt popularne w diecie statystycznego Polaka, dlatego zaleca się suplementację kwasów omega-3. Radzimy, jak wybrać wysokiej jakości suplementy diety zawierające kwasy omega-3.

Dobroczynne właściwości kwasów omega-3

Kwasy omega-3, których naturalnym źródłem są ryby i owoce morza, wpływają korzystnie na cały organizm. Niestety nie mogą one być wytwarzane przez człowieka, dlatego muszą być dostarczane w diecie. Najważniejsze korzyści suplementacji kwasów omega-3:
- Kwas eikozapentaenowy (EPA), niezbędny dla prawidłowych funkcji układu nerwowego, wpływają na procesy zapamiętywania, uczenia się, czy koncentracji. Rekomenduje się je dzieciom w wieku szkolnym, szczególnie tym z zaburzeniami uwagi, czy nadpobudliwością;
- Kwas dokozaheksaenowy (DHA) odpowiedzialny za prawidłowy rozwój mózgu oraz siatkówki oka, między innymi dlatego powinien znaleźć się w składzie preparatów dla kobiet w ciąży i matek karmiących;
Kwasy omega-3 mają ponadto korzystny wpływ na układ krążenia, przywracają prawidłowe poziomy cholesterolu oraz ciśnienia krwi, co pozwala na ich stosowanie w profilaktyce nadciśnienia i miażdżycy;
Olej rybi zawiera dodatkowo witaminy rozpuszczalne w tłuszczach.  I tak:
- Witamina A wpływa na odporność i prawidłowe procesy widzenia;
- Witamina D wspomaga rozwój kości;
- Witamina E posiada właściwości rozszerzające naczynia krwionośne, zmniejsza krzepliwość krwi, przeciwdziała miażdżycy i hamuje procesy starzenia się komórek.

Jak powstają preparaty zawierające  kwasy omega-3?

Większość preparatów zawierających olej rybi z nienasyconymi kwasami omega-3 produkuje się bez śledzenia poszczególnych elementów tego procesu. Pierwszym z nich jest miejsce połowu ryb przeznaczonych do dalszego przetworzenia. Są one dokonywane w niekontrolowanych strefach mórz i oceanów. Wyłowione ryby są następnie przetwarzane na mączkę rybną i przekazywane do zakładów, gdzie pozyskiwany jest z niej olej rybny. Do tego celu wykorzystuje się rozpuszczalniki chemiczne, wpływające na jakość oleju. Niejednokrotnie, w celu zwiększenia zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych olej podgrzewa się do temperatury ok. 200 °C. Niestety taki proces technologiczny prowadzi do utraty cennych składników i naturalnych właściwości oleju rybnego, a także do przekształcania się wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w szkodliwe dla organizmu kwasy tłuszczowe o wiązaniach trans.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze preparatu omega -3?

Wybierając preparat zawierający omega-3 istotne będą informacje takie jak pochodzenie i czystość oleju, a więc nie tylko gatunek, ale i miejsce z którego jest pozyskiwany. Zanieczyszczenie środowiska, w którym wzrasta dany gatunek ryb może bowiem powodować kumulację szkodliwych związków, na przykład metali ciężkich w ich organizmach. Ze względu na łatwość, z jaką olej rybi może podlegać procesom utleniania i jełczenia, istotne będą również warunki podczas procesu produkcyjnego, dostęp światła i tlenu, a także wysoka temperatura, dodatek przeciwutleniaczy oraz czas jaki upływa od momentu połowu do czasu umieszczenia produktu w butelce lub kapsułce.

Jak  porównać jakość poszczególnych preparatów?

Jedną z jednostek pozwalających na ocenę świeżości oleju rybiego jest jednostka zwana TOTOX. Im jest ona wyższa, tym bardziej jest zjełczały olej. Graniczną wartością, wyznaczającą dobra jakość tłuszczu do spożycia jest wartość Totox poniżej 20. W 2010 roku przeprowadzono badania 110 preparatów zawierających kwasy omega-3, dostępnych w norweskich aptekach. Okazało się, że spośród wszystkich preparatów, tylko trzy z nich uzyskały wynik poniżej 20 jednostek, w tym olej z łososia atlantyckiego zawarty w preparacie Omegafresh z wynikiem poniżej 2 jednostek TOTOX. 

Czy preparaty o wysokim poziomie TOTOX mogą być szkodliwe?

Preparaty omega-3 zawierające zjełczały olej z ryb, czyli posiadające wysoki poziom TOTOX mogą być szkodliwe. Zjełczałe oleje z ryb namnażają powstawanie wolnych rodników, które uszkadzają błony komórkowe. Najczęstszymi skutkami ubocznymi są: nudności, wzdęcia, biegunka, powstawanie gazów jelitowych. Stopień zjełczenia można ocenić samemu w prosty sposób. Po rozgryzieniu kapsułki można wyczuć smak nieświeżej ryby.

Jaka jest dzienna dawka kwasów omega-3?

Dzienne zapotrzebowanie na kwasy omega-3 w diecie dorosłego człowieka wynosi 1 g.  Spośród całej grupy, najważniejsze dla zdrowia człowieka są kwasy EPA i DHA, dlatego zawartość tych związków i ich wzajemny stosunek powinny być wyszczególnione na etykiecie preparatu.