Raport z najnowszymi danymi - z 2006 r. - sporządzili specjaliści z Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów warszawskiego Centrum Onkologii Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie. W Polsce na nowotwory w 2006 r. zachorowało 126 tys. osób, a 91,5 tys. - zmarło. Tylko nieznacznie więcej niż w poprzednim roku (zachorowało 500 osób więcej, a zmarło - ponad 1200 osób więcej).

Nowotwory wciąż stanowią drugą, po chorobach układu krążenia, przyczynę zgonów w Polsce - 26 proc. w przypadku mężczyzn i 23 proc. w przypadku kobiet.

Z czym jest lepiej

Najczęstszym nowotworem złośliwym atakującym mężczyzn jest rak płuca. Odpowiada za prawie 24 proc. wszystkich zachorowań i aż 32 proc. zgonów. Paradoksalnie to jednak właśnie na tym polu można mówić o sukcesie. - W czasie ostatniej dekady udało się wreszcie wpierw zahamować, a potem nawet zmniejszyć liczbę nowych zachorowań na raka płuc - mówił wczoraj prof. Witold Zatoński, główny autor raportu. Co cieszy, spadek ten jest szczególnie widoczny wśród mężczyzn młodych i tych w średnim wieku - w tej grupie liczba nowych zachorowań zmniejszyła się o 1500 rocznie.

W przypadku pań rak piersi wciąż zajmuje pierwsze miejsce zarówno pod względem zachorowań (22 proc.), jak i zgonów (13 proc.). W dodatku, jak podaje raport, liczba zachorowań stale wzrasta. Ale są też pozytywy. Przede wszystkim wzrost zachorowań świadczy o tym, że znacząco poprawiła się diagnostyka - po prostu wykrywamy więcej przypadków raka piersi niż dawniej. - Sukcesem jest to, że pomimo wzrostu zachorowań liczba zgonów utrzymuje się na stałym poziomie, a nawet przejawia tendencje spadkowe - piszą autorzy raportu. To dowód na to, że coraz więcej nowotworów piersi jest wykrywanych na wcześniejszym etapie choroby i dzięki temu są skuteczniej leczone.

Powoli poprawiają się też statystyki dotyczące raka szyjki macicy - zwanego hańbą polskiej medycyny (w niektórych krajach Europy już żadna kobieta nie umiera z powodu tej choroby). Z powodu tego nowotworu w 2006 roku zmarło ponad 1800 kobiet, jednak, jak przewidują autorzy raportu, w najbliższych latach należy oczekiwać, że ich liczba będzie się stale zmniejszać. To również, podobnie jak w przypadku raka piersi, zasługa zakrojonych na dużą skalę programów wczesnej profilaktyki.

Z czym jest gorzej

O ile wiadomości dotyczące raka płuca u mężczyzn napawają pewnym optymizmem, o tyle u kobiet jest dokładnie na odwrót. Nowotwór ten zajmuje u pań trzecie miejsce pod względem częstości zachorowań (5075), ale już drugie pod względem zgonów (5108). Co więcej, w liczbie zgonów praktycznie zrównał się, a w siedmiu województwach nawet już wyprzedził dotychczasowego lidera - raka piersi. I ma być jeszcze gorzej.

- Wzrost zachorowań i zgonów z powodu raka płuc wynika z tego, że kobiety urodzone pomiędzy 1940 a 1960 rokiem wchodzą w wiek, w którym choroba ta atakuje najczęściej. A to właśnie w tych rocznikach ogromnie zwiększyła się liczba pań sięgających po papierosy - tłumaczył prof. Zatoński.

W przypadku mężczyzn (ale też kobiet) niepokój wzbudza coraz większa liczba zachorowań na raka jelita grubego. Tych chorych przybywa najszybciej - podkreślali autorzy raportu.

Kluczowe pięć lat

Podczas wczorajszej konferencji po raz pierwszy w Polsce przedstawiono tzw. wskaźniki przeżyć 5-letnich dla całej populacji kraju. Powstały na podstawie danych zebranych pomiędzy 1999 a 2002 rokiem. Ten wskaźnik mówi, jaki odsetek pacjentów przeżywa pięć lat od postawienia diagnozy.

Dlaczego akurat bierze się pod uwagę okres pięciu lat? Bo to w onkologii swoista granica pokazująca skuteczność leczenia. - Jeżeli pacjent przeżyje pięć lat od postawienia diagnozy, w praktyce uznaje się go za wyleczonego, tj. ryzyko zgonu z powodu tego nowotworu jest dla niego praktycznie takie samo jak dla osoby zdrowej - mówiła dr Urszula Wojciechowska, jedna z autorek raportu.

W Polsce najgorsze wskaźniki przeżyć notuje się dla raka płuca. - Pięć lat od postawienia diagnozy przeżywa tylko blisko 10 proc. mężczyzn i 15 proc. kobiet.

Źródło: Gazeta Wyborcza