Rodzice małego alergika mają mnóstwo pytań dotyczących diety dziecka. Odpowiada na nie dr n. med. Beata Adamczyk, pediatra alergolog.

Co to jest alergia pokarmowa?

To niepożądana odpowiedź organizmu na spożyte jedzenie, wywołana reakcją immunologiczną. Jeżeli przyczyną są wrodzone niedobory enzymów (np. tych rozkładających cukier mleczny), wówczas mamy do czynienia z nietolerancją pokarmową. Jest nią np. celiakia (nietolerancja glutenu występującego w ziarnach zbóż). Do najczęstszych alergenów pokarmowych należą: białko mleka krowiego i jajka kurzego, cytrusy, orzechy oraz gluten. W Polsce występuje tak zwana nadrozpoznawalność alergii pokarmowej. Oznacza to, że około 30% rodziców twierdzi, że ich dzieci przynajmniej raz w życiu miały objawy alergii. Prawda jest taka, że na dolegliwość tę cierpi tylko kilka procent dzieci.

Jakie są jej objawy?

Objawy reakcji alergicznych bywają różne i są niekiedy bardzo groźne. Dotyczą one zarówno przewodu pokarmowego, skóry, układu oddechowego i układu nerwowego. U niemowląt to: wymioty, ulewania, kolki, wzdęcia, zbyt wolne przybywanie na wadze, biegunki. Objawy ze strony układu oddechowego: sapka, kaszel, świsty w oskrzelach. U starszych dzieci: nudności, wymioty oraz bóle brzucha, biegunka. Charakterystyczny jest również świąd skóry, pieczenia jamy ustnej, obrzęk warg i gardła, wysypka. Objawy ze strony układu oddechowego to kichanie, katar, przewlekły kaszel, a nawet duszności i astma. Rzadkim, ale bardzo niebezpiecznym objawem jest wstrząs anafilaktyczny, który może wystąpić natychmiast po spożyciu alergenu. Rozpoznanie i wykrycie alergenu wywołującego u dziecka niepożądane reakcje bywa trudne. Występowaniu alergii sprzyjają uwarunkowania genetyczne, często jednak bezpośrednim powodem jest zbyt wczesne wprowadzenie do diety dziecka alergizującego składnika, np. mleka krowiego lub jego produktów. Najlepszym sposobem leczenia alergii pokarmowych jest wyeliminowanie pokarmów wywołujących niepożądane objawy. Na szczęście większość małych pacjentów wyrasta z alergii pokarmowej około drugiego, trzeciego roku życia.

Czy u noworodków mogą wystąpić objawy alergii pokarmowej?

Tak. Niektóre dzieci, nawet te, które są karmione piersią, mogą przejawiać objawy nadwrażliwości pokarmowej już w pierwszych godzinach lub dniach życia. Śladowe ilości alergenów dostają się przez łożysko i owodnię do organizmu dziecka jeszcze w życiu płodowym i mogą inicjować reakcję uczuleniową. Dawką zaś wyzwalającą są białka mleka krowiego (zawarte w mieszance mlecznej i wprowadzane do organizmu dziecka, gdy jest karmione butelką) lub alergeny pokarmowe (przedostające się z przewodu pokarmowego matki do jej gruczołów piersiowych i przenikające do organizmu dziecka karmionego naturalnie wraz z pokarmem matczynym). Zobacz także: Alergiczne niemowlę

Czy po zjedzeniu czekolady małego alergika może boleć głowa?

Tak. Ból głowy, którego powodem jest alergia na pokarmy i substancje dodawane do żywności bardzo często zdarza się u dzieci (częściej niż u dorosłych). Najczęściej pojawia się po zjedzeniu czekolady, truskawek, poziomek, pomidorów, tuńczyka, kiszonej kapusty i serów pleśniowych.

Czy można zapobiec alergii pokarmowej?

To bardzo złożony problem. W rozwoju chorób alergicznych czynniki genetyczne odgrywają znacznie większą rolę niż środowiskowe. Choć znamy już genom człowieka, próby modyfikacji genów nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, nawet wtedy, gdy choroba jest uwarunkowana tylko jednogenowo. Sprawa staje się tym bardziej skomplikowana, że alergia należy do chorób spowodowanych wieloma, czasem nawet kilkudziesięcioma genami. Jak dotychczas podjęte próby „poprawiania” genów nie zawsze przynoszą oczekiwane skutki.

Czy alergia malca ustąpi, gdy karmiąca mama będzie na diecie?

Zwykle tak się właśnie dzieje, czasem jednak zmiany w diecie matki nie wystarczą. Konieczne staje się wówczas podawanie dziecku leków. Niekiedy trzeba również zastosować leczenie farmakologiczne matki, która karmi piersią. Nie zawsze jednak da się całkowicie wyeliminować u malucha dolegliwości związane z alergią i trzeba się z tym pogodzić. Warto wiedzieć, że ciągłe zaostrzanie diety matki może czasem przynieść więcej szkody niż pożytku.

Jaka powinna być dieta eliminacyjna matki?

U dziecka z chorobą alergiczną najczęstszym alergenem są białka mleka krowiego, zatem w pierwszej kolejności z jadłospisu matki należy wykluczyć mleko i wszystkie pokarmy mleczne, następnie także jajka, a w razie potrzeby również orzechy, owoce cytrusowe, ryby oraz owoce morza itp. Jednak każdy pokarm, który wycofujemy z diety, trzeba zastąpić innym z tej samej grupy. Zamiast mleka może to być wieprzowina, jagnięcina, mięso z indyka lub królika oraz warzywa strączkowe (groszek, fasola, potrawy z soczewicy i soi). Karmiąca mama powinna przyjmować również odpowiednie witaminy i sole mineralne. Jej jadłospis musi być różnorodny. Stosowana długo zbyt restrykcyjna dieta nie jest wskazana ze względu na dziecko, odbija się także bardzo niekorzystnie na zdrowiu matki (może spowodować znaczny spadek wagi, wypadanie włosów, a nawet odwapnienie kości). Zobaczt akże: Dieta „nic” karmiacej mamy

Czy spuchnięte usta i język po zjedzeniu czerwonego lizaka to objawy alergii?

Zdarza się, że dzieci po zjedzeniu kolorowych cukierków wykazują objawy alergii lub nietolerancji, np. puchną im usta (obrzęk naczynioruchowy), pojawia się plamista czerwona wysypka lub pokrzywka. Najczęściej winą za to możemy obciążyć niektóre barwniki, trudno jednak nazwać taką reakcję „uczuleniem na lizaki”. Sztuczne barwniki znajdują się również w kisielach, galaretkach, lodach, niektórych masach do przekładania wafelków i ciastek, a nawet w jogurtach.

Czy dania kuchni chińskiej mogą być przyczyną uczuleń?

Tak. Swędząca wysypka lub pokrzywka to zazwyczaj reakcja organizmu na znajdujący się w potrawach glutaminian sodu („duch smaku”), który obficie bywa stosowany w kuchni chińskiej i wietnamskiej. Zawierają go również kostki rosołowe, zupy w proszku, gotowe potrawy w puszkach itp. Niepożądane reakcje po spożyciu potraw kuchni Dalekiego Wschodu nazywane są „zespołem chińskiej restauracji”.





Źródło: www.babyonline.pl