Jaskra, to poważna choroba oczu, która polega na powolnym zamieraniu nerwu wzrokowego, a której rozwój jest w większości przypadków podstępny i bezobjawowy. Dlatego mimo braku dolegliwości należy przeprowadzać odpowiednie badania okulistyczne aby nie przeoczyć początku jaskry.
Jaskra jest chorobą oczu, która może doprowadzić do całkowitej utraty wzroku. Jest chorobą wieloczynnikową. Wzrost poziomu ciśnienia wewnątrzgałkowego oraz przewlekłe niedokrwienie nerwu wzrokowego jest obecnie uważane za jeden z głównych czynników jaskrowego uszkodzenia nerwu wzrokowego odpowiedzialnego za przekazywanie informacji wzrokowych do mózgu. Jeżeli jaskra zostanie odpowiednio wcześnie rozpoznana można skutecznie hamować jej rozwój.
Niestety początkowo objawy jaskry są skryte. Jedynym sposobem wczesnego rozpoznania jaskry jest regularne badanie wzroku u okulisty
Nie leczona jaskra prowadzi zawsze do ślepoty!
Jaskrą bardziej zagrożone są osoby posiadające następujące czynniki ryzyka:
- rodzinne skłonności do jaskry,
- nadciśnienie,
- niedocisnienie,
- cukrzyca,
- miażdżyca
- krótkowzroczność wysokiego stopnia,
- objawy niskoskurczowe: zimne ręce i stopy
- częste bóle głowy: migreny
- długotrwały stres
- podeszły wiek,
- wcześniejsze uszkodzenia i zabiegi chirurgiczne na oku,
- chroniczne stosowanie sterydów (ogólne i miejscowe)
- palenie papierosów
Przyczyny, objawy i diagnostyka.
1) Czy jaskra boli ?
Na ogół nie. Większość przypadków może dawać subiektywne, niespecyficzne objawy – zmęczenie oczu, uczucie ich „wypychania”, bóle głowy, okresowe zaczerwienienie oczu. Jaskry z bardzo dużym ubytkiem w polu widzenia mogą powodować osłabienie ostrości wzroku (stan bardzo zaawansowanej jaskry).
2) Jakie są prawidłowe wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego?
Norma: od 10 do 21 mmHg
Przeciętnie: 16 mmHg
Trzeba też pamiętać o jaskrze z normalnym ciśnieniem (JNC) – gdzie cisnienie wewnatrzgałkowe jest w granicach normy, a mimo to neuropatia nerwu wzrokowego postępuje.
Jaskrę może rozpoznać każdy okulista.
By rozpoznać zagrożenie jaskrą – wystarczy dokładny wywiad lekarski i określenie czynników ryzyka.
By rozpoznać chorobę i określić typ jaskry trzeba wykonać wszystkie poniższe badania:
- pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego
- badanie dna oka i nerwu wzrokowego wziernikiem
- gonioskopię (badanie kąta przesączania)
- komputerowe pole widzenia.
Jeśli wykryte zmiany są małe i niejednoznaczne należy pogłębić diagnostykę o :
- HRT (tomografię laserową nerwu wzrokowego)
- GDX (polarymetrię laserową włokien nerwowych siatkówki)
- Pachymetrię (ultradźwiękowy pomiar grubości rogówki)
Gdy rozpoznano jaskrę lub zagrożenie jaskrą (podejrzenie) należy być pod stałą opieką okulistyczną i regularnie wykonywać w.w. badania diagnostyczne w celu określenia, czy następuje pogorszenie (progresja choroby). W jaskrze już rozpoznanej najważniejsze badania, poza rutynowym pomiarem ciśnienia wewnątrzgałkowego, to komputerowe pole widzenia, HRT i GDX.
Leczenie
Leczenie może zapobiec lub ograniczyć utratę wzroku. Celem leczenia jest zahamowanie rozwoju jaskry. Jaskrę leczą/obserwują tylko lekarze okuliści. Najczęściej robią to w Poradniach Jaskrowych (publicznych i prywatnych), które muszą dysponować specjalistycznym sprzętem.
Jaskra jest choroba na całe życie. Istotą i celem leczenia jaskry jest jej zatrzymanie, możliwie na jak najwcześniejszym etapie, zanim wystąpią duże ubytki w polu widzenia, Ubytków tych nie da się już cofnąć, ale można próbować zahamować ich postęp.
Jest kilka metod leczenia jaskry. Jako pierwszy etap stosuje się leczenie zachowawcze, za pomocą kropli wpuszczanych do oka, których zadaniem jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego i poprawa ukrwienia nerwu wzrokowego.
Leki muszą być stosowane zgodnie z zaleceniem lekarza. Nie wolno zaprzestać ich podawania nawet jeśli subiektywnie nie zauważa się efektów ich działania. Przerwanie leczenia może spowodować gwałtowny wzrost ciśnienia i poważne uszkodzenie wzroku
Jeśli to nie pomaga, a jaskra postępuje, można wykonać zabieg laserowy lub częściej chirurgiczny, który ma na celu udrożnienie drogi odpływu cieczy z oka. Takie zabiegi wykonuje się w znieczuleniu miejscowym.
Co jeszcze można zrobić?
Poniższe wskazówki mogą pomóc realizować plan leczenia:
- Upewnij się, że na pewno wiesz jak i kiedy należy przyjmować leki.
- Naucz się nazwy każdego z leków jego dawki oraz jego działania.
- Jeżeli zapomnisz przyjąć któryś z leków weź go jak tylko sobie o tym przypomnisz. Nie czekaj na następny wypadający termin.
- Gdziekolwiek się udajesz zawsze zabieraj ze sobą leki. Wybierając się w podróż zaopatrz się w zapas.
- Powiedz każdemu leczącemu cię lekarzowi że chorujesz na jaskre i podaj mu liste twoich leków. Może to zapobiec wzajemnemu nieprawidłowemu oddziaływaniu przyjmowanych przez ciebie leków.
Źródło: www.msd.pl
Zdjęcie: www.images.google.pl