Hemofilia. Czynniki rekombinowane
Czynniki rekombinowane są to koncentraty czynników krzepnięcia stosowane w leczeniu chorych na hemofilię, które opracowano dzięki zaawansowanym technikom biologii molekularnej.
Rekombinowane, ponieważ ich źródłem są przecinane i łączone nici DNA pochodzące od kilku różnych organizmów. W czynnikach rekombinowanych gen ludzkiego czynnika krzepnięcia wprowadzono do komórek zwierzęcych i za ich pośrednictwem produkowany jest ludzki czynnik krzepnięcia. Czynniki rekombinowane nie są produkowane z krwi. Koncentraty rekombinowane są bardzo starannie przebadane, a ich wysoka jakość jest stale doskonalona. Produkty trzeciej generacji są całkowicie wolne od patogenów, które mogłaby zawierać krew. Czynniki rekombinowane niezależnie od metody produkcji nie były przyczyną jakiejkolwiek choroby.
Chociaż w przypadku koncentratów rekombinowanych źródłem czynników krzepnięcia nie jest krew, otrzymywany czynnik krzepnięcia jest prawie identyczny z naturalnym. Proces naturalny i proces produkcji czynników rekombinowanych wykorzystuje te same lub trochę zmodyfikowane instrukcje zapisane w genie kodującym czynnik krzepnięcia. Nazwy handlowe dostępnych czynników rekombinowanych to na przykład: Advate, Kogenate, Helixate, Recombinate, Refacto, Benefix.
Obecnie produkty rekombinowane dzielimy na trzy kategorie
Produkty trzeciej generacji w trakcie procesu produkcyjnego i w końcowym produkcie nie ma dodawanych protein ludzkich lub zwierzęcych.
Produkty rekombinowane drugiej generacji. Zbliżone do produktów pierwszej generacji, ale w końcowej fazie produkcji nie są dodawane albuminy ludzkie. Produkty drugiej generacji są stabilizowane cukrami zamiast albuminy ludzkiej.
Produkty pierwszej generacji nie są wytwarzane z krwi ludzkiej, ale w procesie produkcji oraz dla stabilizacji końcowego produktu wykorzystano niektóre proteiny ludzkie (albuminy). Należy jednak pamietać że metody inaktywacji wirusów stosowane wobec albumin są nieporównywalnie bardziej drastyczne i skuteczne niż możliwe do zastosowania metody inaktywacji w osoczopochodnych czynnikach krzepnięcia.
Dlaczego powstały produkty trzeciej generacji ?
Dodawanie protein ludzkich i zwierzęcych niesie właściwie teoretyczne ryzyko zanieczyszczenia produktu końcowego. Aby całkowicie wyeliminować to ryzyko wprowadzono modyfikacje technologii wytwarzania czynników rekombinowanych. Dodatkowo w produktach trzeciej generacji, zastosowano dobrze znaną i wysoce skuteczną metodę eliminacji wirusów tj. Rozpuszczalnik/Detergent (Solvent/Detergent). Produkty te nie wywołują prawie żadnych reakcji alergicznych i są bardzo dobrze tolerowane przez chorych na hemofilię.
W ostatnich latach na całym świecie odnotowano progresywny wzrost produkcji czynników rekombinowanych.
Jak produkowane są rekombinowane czynniki krzepnięcia ?
Geny ludzkie, które są odpowiedzialne za produkcję czynnika VIII lub IX naukowcy dołączają do genetycznie zmienionego wirusowego DNA. Taką hybrydę nazywamy wektorem. Wektor przenosi gen ludzkiego czynnika krzepnięcia do komórek zwierzęcych.
Tak przygotowane komórki zwierzęce są umieszczane w dużym zbiorniku z płynem tzw. medium. Płyn ten zawiera substancje odżywcze potrzebne dla rozwoju linii tkankowych.
Komórki zwierzęce rosną i namnażają się.
Gen czynnika VIII lub IX inicjuje produkcję czynnika krzepnięcia. Czynnik krzepnięcia uwalniany jest do medium.
Medium, które zawiera czynnik krzepnięcia jest pobierane ze zbiornika, a komórki zwierzęce odfiltrowywane.
Kolejnym etapem jest oczyszczanie czynnika krzepnięcia.
Na zakończenie czynnik trafia do opakowań, poddawany jest procesowi liofilizacji i etykietowania.
Kilka słów na temat procedur bezpieczeństwa stosowanych wobec preparatów krwiopochodnych. Oprócz rutynowych testów krwi (dodatkowo kolejne testowanie krwi po okresie karencji) od połowy lat osiemdziesiątych czynniki krzepnięcia poddawane są skomplikowanym procedurom oczyszczającym (za pomocą przeciwciał monoklonalnych, nanofiltracji) oraz procesowi inaktywacji wirusów (pasteryzacja, metoda rozpuszczalnik/detergent). Rezultaty tych procedur są bardzo pozytywne. Od około 20 lat na całym świecie wśród chorych na hemofilię nie wykryto np. przypadku infekcji wirusem HIV.
Źródło: www.hemofilia.webpark.pl