Borelioza występuje bardzo często w Polskich, czystych lasach gdzie kleszcze mają swoje naturalne środowisko

Choroba z Lyme także w polskich lasach

Borelioza, inaczej nazywana chorobą z Lyme, jest wywoływana przez bakterię Borrelia burgdorferi, przenoszoną przez kleszcze. W okresie jesiennym, kiedy las jest ulubionym miejscem grzybiarzy i amatorów długich spacerów, warto dowiedzieć się więcej o tej chorobie.

JAK MOŻNA ZARAZIĆ SIĘ BORELIOZĄ?

Kleszcz pasożytuje na zwierzętach dziko żyjących w lesie, które są rezerwuarem Borrelia burgdorferii.  Żywiąc się ich krwią, zakaża się bakterią. Człowiek, przebywając w miejscach występowania kleszczy, jest narażony na zainfekowanie bakterią.

Statystyki pokazują, że odsetek zachorowań na boreliozę dramatycznie rośnie. W 2000 roku zgłoszonych zostało 2 tyś. przypadków, w 2009 roku liczba ta przekroczyła 10 tyś. Z danych epidemiologicznych wynika, że zakażone kleszcze bytują w całej Polsce. Najwięcej zachorowań notuje się jednak w województwie podlaskim i warmińsko- mazurskim. Tam odsetek zachorowań na boreliozę jest dwukrotnie wyższy, niż w pozostałych województwach.

Profilaktyka boreliozy polega jedynie na dokładnym osłonięciu całego ciała przed wejściem do lasu, a po wyjściu, sprawdzeniu czy żaden kleszcz nie wbił się w skórę.  Im szybciej kleszcz zostanie usunięty w sposób prawidłowy, tym mniejsze ryzyko zakażenia.

NIEPOKOJĄCE OBJAWY

Wczesne objawy boreliozy są bardzo różnorodne. Choroba może powodować szereg niespecyficznych objawów. Jedynym charakterystycznym symptomem  zakażenia jest tzw. rumień wędrujący, choć i on nie pojawia się zawsze. Czasami infekcja przebiega także bezobjawowo, dlatego warto być wyczulonym na wszelkie zmiany w samopoczuciu.

* ogólne symptomy: złe samopoczucie, objawy grypopodobne, zmęczenie, bóle mięśniowo - stawowe, gorączka

* skórne: charakterystyczna zmiana skórna pojawiająca się zazwyczaj wokół miejsca ugryzienia (tzw. rumień wędrujący - pojawia się zwykle po kilku dniach i może utrzymywać się do kilku miesięcy)

* neurologiczne: zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych, bóle głowy, sztywność karku, porażenia nerwów (najczęściej twarzy), bóle korzeniowe (tzw. korzonki), zaburzenia czucia, zapalenie mózgu

* stawowe: obrzęki i bóle stawów

* sercowe: zaburzenia rytmu serca, kardiomiopatia

Późne objawy boreliozy to między innymi nawracające zapalenia stawów, niedowład kończyn, postępujące zapalenie mózgu, zaburzenia czucia, zmiany zanikowe skóry, ścieńczenie naskórka z widocznymi naczyniami krwionośnymi

MOŻLIWOŚCI DIAGNOSTYCZNE

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych, jak również innych światowych organizacji ( np. Centers of Disease Control and Prevention), laboratoryjna diagnostyka boreliozy polega na wykryciu specyficznych przeciwciał we krwi pacjenta. W tym celu zaleca się dwuetapową strategię:

I.    Wykonanie wysoko czułego testu przesiewowego typu ELISA w klasie IgG i IgM
II.    Potwierdzenie wyników dodatnich lub wątpliwych wysokospecyficznym testem typu Western Blot

Warto pamiętać, że nie należy wykonywać badania w zbyt krótkim czasie po ugryzieniu przez kleszcza. W przypadku zakażenia, przeciwciała pojawią się dopiero po upływie 2 do 4 tygodni.  Jeśli testy zostały wykonane zbyt szybko i wynik był negatywny, może to oznaczać że przeciwciała nie zostały jeszcze wytworzone. Należy wtedy powtórzyć badanie po około 4 tygodniach.

Wykonywanie badań w kierunku boreliozy, zgodnie z rekomendacjami PTEiLCZ oraz konsultacja wyników z lekarzem chorób zakaźnych stanowi jedyną, właściwą formę diagnostyki, zapewniającą prawidłowe rozpoznanie i możliwość szybkiego wprowadzenia odpowiedniego leczenia. Diagnostyka laboratoryjna oparta na innych metodach, niż wymienione w rekomendacjach PTEiLCZ, może prowadzić do uzyskania fałszywych wyników i błędnej diagnozy.

ROKOWANIE

Po zastosowaniu odpowiedniego leczenia najczęściej dochodzi do całkowitego wyzdrowienia. W nielicznych przypadkach choroba staje się przewlekła i objawy mogą się utrzymać przez dłuższy okres czasu.