Ból kolkowy w okolicy pępka lub nadbrzusza promieniujący do prawego dołu biodrowego i następnie umiejscawiający się w prawym podbrzuszu. Utrata łaknienie, nudności i zaburzenia w oddawaniu stolca są częstymi objawami. Wymioty występują rzadko. Różnorodność objawów jest związana z różną lokalizacją końcowej części wyrostka, który może znajdować się w okolicy różnych narządów jamy brzusznej. Biegunka jest objawem zapalenia w przypadku miedniczego położenia wyrostka. Bliskość usytuowania zapalenia wyrostka z moczowodem lub pęcherzem może powodować parcie na mocz lub częstomocz. Chory unika ruchów i często zgina prawą nogę w kolanie, podciągając ją do góry w celu zmniejszenia napięcia mięśni w okolicy prawego dołu biodrowego. Objawy choroby u małych dzieci oraz u ludzi w podeszłym wieku często są nietypowe, co opóźnia ustalenie rozpoznania i zwiększa ryzyko przedziurawienia wyrostka.

Objawy ogólne ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego
- podwyższona ciepłota ciała do 38 st. C lub nawet 39 st. C
- dość często różnica temperatury ciała pomiędzy mierzoną pod pachą a w odbytnicy powyżej 1 st. C
- przyspieszenie czynności serca
- bóle w jamie brzusznej pojawiają się podczas kaszlu
- szmery perystaltyczne (ruchów robaczkowych) jelit osłabione
- zaczerwienienie skóry
- nieprzyjemny zapach z ust
- obłożenie języka


Prawy dół biodrowy
- bolesność uciskowa i obrona mięśniowa, najsilniejsza w punkcie McBurneya *.
- bolesność przy oderwaniu ręki od powłok brzusznych po ucisku (objaw Blumberga)
- przeczulica

* punkt McBurneya - punkt położony w połowie linii łączącej kolec przedni górny kości biodrowej z pępkiem.


Badanie odbytnicy palcem (per rectum)
Bolesność po stronie prawej i od przodu w około 30% przypadków.


Inne objawy zapalenia wyrostka robaczkowego
Przy ucisku lewego podbrzusza bolesność odczuwana jest w prawym dole biodrowym (objaw Rovsinga). Ból wywołany prostowaniem kończyny w stawie biodrowym, który pojawia się, gdy zapalnie zmieniony wyrostek robaczkowy jest zlokalizowany pozakątniczo, a jego koniec znajduje się w okolicy mięśnia biodrowo-lędźwiowego (objaw Jaworskiego).

Dodatni objaw zasłonowy (ból wywołany biernym ruchem rotacji wewnętrznej lub zewnętrznej zgiętej w stawie biodrowym kończyny dolnej), występuje, gdy proces zapalny jest zlokalizowany w pobliżu mięśnia zasłonowego wewnętrznego.


Badania laboratoryjne w zapaleniu wyrostka robaczkowego
- liczba białych krwinek prawie zawsze przekracza 12 000 w mm3
- zwiększa się odsetek młodych postaci białych krwinek
- hematokryt może być lekko podwyższony
- u około 20% chorych białkomocz
- niekiedy w moczu obecność niewielkiej ilości czerwonych i/lub białych krwinek
- zaczerwienienie skóry


Badania radiologiczne w zapaleniu wyrostka robaczkowego
Niekiedy przeglądowe zdjęcie jamy brzusznej może wykazać nieprawidłowości takie jak:
- uwidocznienie owalnego, zwapniałego kamienia znajdującego się w wyrostku
- rozdęty, wypełniony gazem z widocznym poziomem płynu wyrostek
- zbiornik gazu lub poziom płynu w kątnicy lub końcowym odcinku jelita cienkiego
- skrzywienie boczne kręgosłupa w następstwie skurczu mięśnia biodrowo-lędźwiowego po stronie prawej

Także wykonanie ultrasonografii lub tomografii komputerowej pozwala na ustalenie zakresu i lokalizacji stanu zapalnego poza wyrostkiem robaczkowym oraz na odpowiednie zaplanowanie leczenia operacyjnego.

Uwaga! Gdy proces zapalny trwa dłużej niż 18 godzin, znamiennie wzrasta częstość przedziurawienia wyrostka, uogólnionego zakażenia i zropienia rany pooperacyjnej. W wyjątkowych przypadkach stan zapalny ustępuje samoistnie, gdy światło wyrostka zostaje udrożnione, a znajdująca się w nim treść opróżnia się do światła kątnicy zanim nastąpi martwica ściany wyrostka.



Źródło: www.echirurgia.pl
Zdjęcie: www.echirurgia.pl; www.wikipedia.pl