Łuszczyca - przewlekła, nawracająca choroba skóry, która charakteryzuje się występowaniem na skórze łuszczących się wykwitów. Choroba ta należy do najczęściej występujących schorzeń dermatologicznych – dotyka 2-4% populacji.
Główną rolę w patogenezie odgrywają czynniki immunologiczne, nieprawidłowe funkcjonowanie składników układu odpornościowego - limfocytów T i wydzielanych przez nie cytokin.

Łuszczyca jest schorzeniem niezakaźnym i niezłośliwym. Cechuje się przewlekłym przebiegiem, z tendencją do samoistnego ustępowania (remisji) i nawrotów.
Najczęściej spotykaną, ze względu na obraz kliniczny, formą jest łuszczyca zwykła (psoriasis vulgaris), na którą zapada ok. 90% chorych.

Łuszczyca paznokci (łac. psoriasis unguium) cechuje się poprzecznymi lub podłużnymi bruzdami na płytce paznokci. Mogą one przybierać również postać punkcików lub żółtych plamek przypominających krople oleju. Płytki stają się matowe, mogą ulec zgrubieniu i zniekształceniom. Często ta forma łuszczycy mylona jest z grzybicą paznokci.

Nasilenie choroby jest zróżnicowane: od form z nielicznymi, niewielkimi wykwitami skórnymi, wielkości łebka od szpilki, po ciężkie postacie choroby, charakteryzujące się zmianami zapalnymi i wysiękowymi, często przybierającymi formę uogólnioną (erytrodermia łuszczycowa). U około 5-20% chorych pojawia się postać stawowa łuszczycy (psoriasis arthropatica) w której dochodzi do łuszczycowego zapalenia stawów.
Niekiedy łuszczyca bywa mylona z atopowym zapaleniem skóry.

Do najczęściej wymienianych faktorów prowokujących łuszczycowe reakcje skórne należą:
- Infekcje.
- Bakteryjne infekcje górnych dróg oddechowych spowodowane paciorkowcem np. angina ropna.
- Niewyleczone ogniska zapalne – migdałki podniebienne, próchnica, zapalenia dróg moczowych.
- Infekcje wirusowe u dzieci (ospa wietrzna, różyczka, odra) i u dorosłych (półpasiec).
- Infekcje spowodowane drożdżakami – szczególnie u osób z nadwagą posiadających uwarunkowania genetyczne do rozwoju łuszczycy.
- Schorzenia internistyczne zmieniające procesy przemiany materii– np. cukrzyca typu 2 u osób w zaawansowanym wieku lub dna moczanowa.
- Mechaniczne uszkodzenia lub długotrwałe podrażnienia skóry:
- Zadrapania, rany, blizny chirurgiczne, oparzenia (słoneczne, wrzątkiem, substancjami drażniącymi), jak i ukłucia po szczepieniach, powodują pojawienie się zmian łuszczycowych dokładnie w miejscach urazu – zjawisko to nazywamy fenomenem Koebnera.
- Długotrwały ucisk powodowany np. paskiem od zegarka czy ubrania oraz w miejscach szczególnie narażonych na urazy - łokcie, kolana, dłonie, stopy.
- Lekarstwa i alkohol
- Przyjmowanie leków beta-blokujących u pacjentów z nadciśnieniem, soli litu w leczeniu depresji, leków antymalarycznych oraz odstawienie lub redukcja leków kortykosteroidowych.
- Interferon - może zaostrzyć przebieg
- Hormony – choroba często pojawia się w okresie dojrzewania lub przekwitania, kiedy dochodzi do znaczących zmian w gospodarce hormonalnej organizmu.
- Regularne nadużywanie alkoholu powoduje pojawienie się ciężkich form łuszczycy.
- Stres, silne wstrząsy psychiczne.
- Około 30% pacjentów twierdzi, że stres był u nich przyczyną manifestacji choroby.
Dla znacznej grupy chorych, jest on czynnikiem zaostrzającym objawy.

U wielu pacjentów alkohol, nadwaga, niedobór snu, nikotyna, nieodpowiednie kosmetyki, ciasne, niewygodne ubranie z syntetycznych materiałów, uniemożliwiające skórze oddychanie lub nadmierna higiena, powodują zaostrzenie się objawów chorobowych. Również źle przeprowadzona, zbyt agresywna terapia może spowodować pogorszenie stanu skóry.




(Więcej w artykułach na www.nasze-choroby.pl w dziale danej choroby)

Charakterystycznym objawem łuszczycy są czerwonobrunatne lub zaróżowione, płaskie, o wyrazistych brzegach i zróżnicowanej wielkości grudki, pokryte srebrzystą lub srebrzystoszarą, nawarstwiającą się łuską, mające czasem tendencję do zlewania się. Występują one najczęściej na skórze prostowników kończyn, przede wszystkim na łokciach i kolanach, w okolicy kości krzyżowej i pośladków oraz w uchu zewnętrznym i na owłosionej skórze głowy.