Niewydolność krążenia to, niewystarczające w stosunku do potrzeb, zmniejszenie się przepływu krwi przez tkanki i narządy organizmu.
Najczęściej schorzenie to kojarzy nam się z niewydolnością serca jako pompy krwi. Mówimy wtedy o niewydolności krążenia pochodzenia sercowego. Jeśli pierwotną przyczyną niewydolności krążenia nie jest choroba serca, mówimy o niewydolności krążenia pochodzenia obwodowego.
I. Przyczyny niewydolności krążenia pochodzenia sercowego
1. Nadmierne obciążenie serca przez wzrost ciśnienia tętniczego.
2. Uszkodzenie włókien kurczliwych mięśnia sercowego (martwica w wyniku zawału serca, zapalenie mięśnia serca, toksyczne uszkodzenie serca (alkohol!), choroby metaboliczne, jak nadczynność tarczycy i inne.
3. Znaczne zaburzenia rytmu pracy serca, np. : bardzo wolne lub bardzo szybkie skurcze mięśnia serca.
4. Mechaniczne ograniczenia pracy serca, szczególnie w wyniku wad zastawkowych serca. Dzieje się tak najczęściej wtedy, gdy wlot krwi do komór serca lub ujście z nich wykazują zaburzenia budowy i funkcji.

II. Przyczyny niewydolności krążenia pochodzenia obwodowego
1. Zmniejszenie ilości krwi krążącej. np. w razie ubytku krwi (krwotoku), czy płynów (odwodnienie)
2. Zaburzenia regulacji napięcia ściany naczyń.
Patologiczne rozszerzenie naczyń, ze spadkiem ciśnienia krwi nawet do zera, może dotyczyć całego organizmu (wstrząs) lub tylko mózgu (omdlenie). Takie sytuacje zdarzają się również w wyniku działania toksyn, w tym także drobnoustrojów chorobotwórczych (wstrząs septyczny) lub tzw. dysregulacji nerwowo- humoralnej

Zmniejszenie zaopatrzenia tkanek i narządów w krew powoduje : ich niedotlenienie, zmniejszenie dopływu substancji odżywczych, upośledzenie usuwania produktów przemiany materii w komórkach. Organizm broni się przed tymi niekorzystnymi zmianami poprzez : przerost i powiększenie się masy mięśnia serca, przyspieszenie częstości jego skurczów (tachykardia). Innym mechanizmem obronnym jest także zmiana rozdziału krwi, tj. polepszenie ukrwienia ośrodkowego układu nerwowego i serca, kosztem innych narządów, np. nerek. Spadek ich ukrwienia może z kolei powodować upośledzenie wydalania z moczem sodu i wody, co w efekcie wywołuje gromadzenie płynów w tkankach (obrzęki) i naczyniach (nadciśnienie tętnicze). Przeciążone nadmiarem płynów serce musi wykonać zwiększoną pracę, przez co przepływ krwi przez nerki staje się jeszcze bardziej upośledzony, tworząc tzw. błędne koło